ଅହମଦାବାଦ: ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେଠାରେ ଏକ ମନ୍ଦିର ଗଢ଼ି ଉଠିଥିଲା। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଭାଲକା ତୀର୍ଥ କୁହାଯାଇଥାଏ। ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧର ସମାପ୍ତି ପରେ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କ ରାଜବଂଶ ସମାପ୍ତ ହେଲା। ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ୧୦୦ ପୁଅ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ। ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେବା ପରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଗାନ୍ଧାରୀଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ପୁତ୍ର ଶୋକରେ ଦୁଃଖିତ ହୋଇ ଗାନ୍ଧାରୀ କହିଥିଲେ ଯଦି କୃଷ୍ଣ ଚାହାଁଥାନ୍ତେ ତେବେ ଏସବୁ ବନ୍ଦ ହୋଇଥାନ୍ତା ଏବଂ ତାଙ୍କ ପୁଅମାନେ ବଞ୍ଚିଥାନ୍ତେ। ସେ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିବା ପରେ ରାଗି ଯାଇଥିଲେ। ଗାନ୍ଧାରୀ ଅଭିଶାପ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଯେପରି ମୋ ପୁଅମାନେ ଆଉ ନାହାଁନ୍ତି, ସେହିଭଳି ତୁମର ରାଜବଂଶ ମଧ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହେବ। ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ସମାପ୍ତ ହେବାର ୩୬ ବର୍ଷ ପରେ, ଗାନ୍ଧାରୀଙ୍କ ଅଭିଶାପର ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦ୍ୱାରକାଠାରୁ ଦୂରରେ ଥିବା ଜଙ୍ଗଲରେ ଏକ ଗଛ ତଳେ ବିଶ୍ରାମ ନେଉଥିବାବେଳେ ଜଣେ ଶିକାରୀ ତାଙ୍କୁ ହରିଣ ବୋଲି ଭାବି ତାଙ୍କ ଉପରକୁ ଏକ ତୀର ମାରିଲେ। ତୀର ତାଙ୍କ ବାମ ଗୋଡରେ ବାଜିଥିଲା। ଏହାଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭୁ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ। ଶିକାରୀ ସେଠାରେ ପହଞ୍ଚି କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ତୀର ଦ୍ୱାରା ଆଘାତ ଦେଇଥିବାରୁ ଅନୁତାପ କରିବାକୁ ଲାଗିଲା। କୃଷ୍ଣ କହିଲେ, ଏଥିରେ ତୁମର କୌଣସି ଦୋଷ ନାହିଁ। ତ୍ରେତାଯୁଗରେ ମୁଁ ଶ୍ରୀରାମ ଥିଲି ଏବଂ ତୁମେ ବାଳି ଥିଲ। ତୁମେ ମୋ ଯୋଗୁ ନିହତ ହୋଇଥିଲା। ସେଥିପାଇଁ ତୁମେ ମୋତେ ତୀର ମାରିଛ। ଏହା କହି ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦେହତ୍ୟାଗ କଲେ। ଏହି ସ୍ଥାନର ନାମ ହେଉଛି ଭାଲକା ତୀର୍ଥ। ଏହି ସ୍ଥାନ ଗୁଜୁରାଟର ପଶ୍ଚିମ ଉପକୂଳରେ ଥିବା ସୌରାଷ୍ଟ୍ରର ଓ୍ବେରାଓ୍ବଲଠାରେ ଅଛି। ଏହି ମନ୍ଦିର ପଛରେ ଏକ କାହାଣୀ ମଧ୍ୟ ଅଛି। ଜାରା ନାମକ ଜଣେ ଶିକାରୀଙ୍କ ଯାହାଙ୍କ ତୀରରେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ସେ ସେଠାରେ ପୂଜା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପରେ ସେଠାରେ ଏକ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଭାଲକା ତୀର୍ଥ ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିରଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୪ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ରହିଛି।
ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଥିବା ବୋର୍ଡରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ଯେ, ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦେହତ୍ୟାଗ ପରେ ଦ୍ୱାପର ଯୁଗ ଶେଷ ହେଲା ଏବଂ କଳି ଯୁଗ ଆରମ୍ଭ ହେଲା। ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୩୧୦୨ର ଫେବୃଆରୀ ୧୭ରେ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ।
ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅଷ୍ଟମ ମନୁ ବୈବସ୍ବତଙ୍କ ମନ୍ବନ୍ତର ୨୮ତମ ଦ୍ୱାପରରେ ଭାଦ୍ରପଦ କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ରାତିର ଅଷ୍ଟମ ମୁହୁର୍ତ୍ତରେ ମଧ୍ୟରାତ୍ରିରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଜନ୍ମ ବର୍ଷ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୩୧୧୨ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଏ। ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଜନ୍ମ ଅନୁଯାୟୀ, ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ୩୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବରେ ଘଟିଥିଲା, ଯାହା ପୁରାଣର ଗଣନା ସହିତ ଖାପ ଖାଇଥାଏ।
ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ଦେହତ୍ୟାଗ ବେଳକୁ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ବୟସ ପ୍ରାୟ ୧୧୯ ବର୍ଷ ଥିଲା। ତଥାପି, ଏହି ବିଷୟରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମତ ରହିଛି। ବିଷ୍ଣୁ ପୁରାଣଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରଭୁ ୧୨୫ ବର୍ଷରେ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ। ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ବେଳକୁ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ବୟସ ୮୯ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ଅନ୍ୟ ମତ ଅନୁସାରେ ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ବେଳେ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ବୟସ ୫୫, ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ବୟସ ୮୩ ଏବଂ ଭୀଷ୍ମଙ୍କୁ ଅତି କମରେ ୧୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା।