ଖଇରା, ୨।୧: କାହାର ଅଷ୍ଟପ୍ରହର ନାମଯଜ୍ଞ ହେଉ କି ବିବାହ ବ୍ରତ ଭଳି ଶୁଭକର୍ମ ହେଉ ଏଭଳି ସମୟରେ ଦରକାର ପଡେ ମାଟି ପାତ୍ର। ବୈଶାଖ ମାସ ଆରମ୍ଭ ନ ହେଉଣୁ ଥଣ୍ଡା ପାଣି ପାଇଁ ଖୋଜାପଡେ ସୁରେଇ। ଏହି ମାଟି ପାତ୍ର କଥା ଉଠିବା ମାତ୍ରେ ଲୋକେ ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲା ଖଇରା ବଜାରଠାରୁ ଅନ୍ୟୁନ ୨କି.ମି. ଦୂର ବଟେଶ୍ୱର ଗ୍ରାମର କୁମ୍ଭାର ସାହିକୁ ଛୁଟି ଯାଇଥାନ୍ତି। ଯିଏ ଯାହାର ମନ ପସନ୍ଦର ମାଟି ତିଆରି ଜିନିଷ ପାଇଁ ଅଗ୍ରୀମ ଦେଇଯାନ୍ତି। ହେଲେ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଓ ଆଧୁନିକ ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡୁଛି ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପରିବାରକୁ। ବହୁ ପରିବାର ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ନିଜକୁ ଖାପଖୁଆଇ ନ ପାରି ବୃତ୍ତିକୁ ଛାଡି ଅନ୍ୟ ଧନ୍ଦାରେ ମାତିଥିବା ବେଳେ ୫ ପରିବାର ବାପା ଜେଜେବାପା ଶିଖାଇ ଦେଇଯାଇଥିବା ମାଟି ଜିନିଷ ତିଆରି କୌଳିକ ବୃତ୍ତିକୁ ଛାଡି ପାରିନାହାନ୍ତି। କୋଭିଡ ସମୟରେ ମାଟିରେ ତିଆରି ସାମଗ୍ରୀ ବିକ୍ରିବଟା ନ ଥିବା ବେଳେ କେହି କାଣି କଉଡିଟିଏ ସହାୟତା ଦେଇନାହାନ୍ତି। ସରକାର ଏଥିପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ନ ଦେଲେ ଖଇରା ତଥା ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳକୁ ମାଟିପାତ୍ର ଯୋଗାଉଥିବା ଏହି ପରିବାର ବୃତ୍ତି ଛାଡିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେବେ ବୋଲି ଚେତାଇ ଦେଇଛନ୍ତି।
ମହତୀପୁର ପଞ୍ଚାୟତ ଅଧୀନ ବଟେଶ୍ୱର କୁମ୍ଭାରସାହି ମାଟିପାତ୍ରର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଚାହିଦା ରହିଛି। ୩୦ କି ୪୦ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ୨୫ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ପରିବାର ମାଟି ତିଆରି ହାଣ୍ଡି, ସୁରେଇ, କଳସୀ, ସରା ଆଦି ବିକି ଦୈନିକ ଗୁଜୁରାଣ ମେଣ୍ଟାଉଥିଲେ। ହେଲେ ଧୀରେ ଧୀରେ ପ୍ଳାଷ୍ଟିକ ଜିନିଷ ଉଦ୍ଭାବନ ହେବା ସହ ଆଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ସାମଗ୍ରୀ କମ୍ଦାମ୍ରେ ବଜାରରେ ବିଭିନ୍ନ ସରଞ୍ଜମ ମିଳୁଛି। ଫଳରେ ମାଟିପାତ୍ର ଜିନିଷର ବ୍ୟବହାର କମିଯାଇଥିଲା। ପରିବାର ଚଳାଇବା କଷ୍ଟ ହେବାରୁ ଅନେକ ପରିବାର ବୃତ୍ତିକୁ ଛାଡିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ। ଏବେ ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଡମ୍ବରୁଧର ବେହେରା, ଅନାମ ବେହେରା, ମହେନ୍ଦ୍ର ବେହେରା, ଗୋବିନ୍ଦ ବେହେରା, ଜଗବନ୍ଧୁ ବେହେରା ଆଜି ବି ପାରମ୍ପରିକ ବୃତ୍ତିକୁ ଜାବୁଡି ଧରିଛନ୍ତିି। ପରିଶ୍ରମ ଅନୁସାରେ ମୂଲ୍ୟ ମିଳୁ ନ ଥିଲେ ବି ପୂର୍ବପିଢିର ବୃତ୍ତିକୁ ଛାଡି ପାରୁ ନ ଥିବା ଭାଗବତ ବେହେରା କହିଛନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସରକାରୀ ପକ୍କା ଗୃହ ସ୍ବପ୍ନ ହୋଇଯାଇଥିବା ବେଳେ ଗୋଟିଏ ନଳକୂପରେ ପାନୀୟଜଳ ସମସ୍ୟା ମେଣ୍ଟିପାରୁନାହିଁ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିବାରକୁ ନିର୍ମାଣ ଶ୍ରମିକକାର୍ଡ ଖଣ୍ଡେ ଖଣ୍ଡେ ମିଳିଥିଲେ ହେଁ ଏଯାବତ୍ ସାମାନ୍ୟତମ ସୁବିଧା ମିଳିପାରିନାହିଁ। ସାଧାରଣତଃ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନ(କୁମ୍ଭାରଶାଳ)ରେ ମାଟିପାତ୍ର ପୋଡାଯାଇଥାଏ ସେହି ଘରଟି ଅଗ୍ନି ନିର୍ବାପକ ହେବା କଥା। ହେଲେ ଉପରୋକ୍ତ ପରିବାରଗୁଡିକ ବିପଜ୍ଜନକ ଭାବେ ଛପର ଘରେ ନିଆଁରେ ମାଟିପାତ୍ର ପୋଡୁଥିଲେ ବି ଘର ଖଣ୍ଡେ ତିଆରି ପାଇଁ ସରକାରୀ ସ୍ତରରେ କିଛି ପ୍ରକାର ସୁବିଧା ଦିଆଯାଇନାହିଁ। ଯେଉଁମାନେ ପଞ୍ଚାୟତକୁ ଦୌଡି ଧରାଧରି କରିପାରୁଛନ୍ତି କେବଳ ସେହିମାନଙ୍କୁ ସୁବିଧା ମିଳୁଛି ବୋଲି ଗ୍ରାମର ଗୋବିନ୍ଦ ବେହେରା ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି।
(ଉତ୍କଳବନ୍ଧୁ ପଣ୍ଡା)