ନୂଆଗାଁ, ୧୨।୯ (ଧନେଶ୍ୱର ସାହୁ ): ଓଡ଼ିଶା ପାଠାଗାର ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷ ସାରସ୍ବତ ସାଧକ ତଥା ସଂଗ୍ରାହକ ଦାଶରଥି ପଟ୍ଟନାୟକ ୧୯୦୭ରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି ୧୯୯୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ପରଲୋକ ହୋଇଥିଲା। ନୟାଗଡ଼ ଜିଲା ନୂଆଗାଁ ବ୍ଲକ ଉଦୟପୁର ପଞ୍ଚାୟତ ମଫସଲିଆ ଗାଁ ଉଦୟପୁରରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଦାଶରଥିଙ୍କୁ ଦଶ ପଇସାର ରାଜା ଦାସିଆ ଅଜା ବୋଲି ସାରା ଓଡ଼ିଶାରେ ପୁରପଲ୍ଲୀରେ ପରିଚିତ। ଦାସିଆ ଅଜା ଅତି ସାଧାରଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଦାସିଆ ଅଜାଙ୍କର ପାଠପଢା କହିଲେ ୪ର୍ଥ ଶ୍ରେଣୀ। ସେ ଦ୍ୱିପ୍ରହର ବିଶ୍ରାମ ନେବା ସମୟରେ ବିଶ୍ରାମ ନ ନେଇ ପାଠ ପଢିବାକୁ ଏକ ନିଶା ଭାବେ ଆଦରି ନେଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର ଏହି ବହି ପଢିବା ନିଶାରୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ସଂଗ୍ରହର ଯାତ୍ରା। ଏ ଗାଁରୁ ସେ ଗାଁ ବୁଲି ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲେ ବିଭିନ୍ନ ବହି, ପତ୍ର ପତ୍ରିକା ସଂଗ୍ରହ କରିବା। ସେହି ସଂଗ୍ରହ କରିବାର ନିଶା ତାଙ୍କୁ ସଂଗ୍ରାହକ କରାଇ ଦେଇଥିଲା। ଆଣ୍ଠୁ ଯାଏ ଖଦଡ ଲୁଗା ଖଣ୍ଡିଏ ପିନ୍ଧି, ହାତରେ ଠେଙ୍ଗା ଆଉ କାନ୍ଧରେ ଝୁଲାମୁଣି ଝୁଲେଇ ଦେଇ ଦୁଆର ଦୁଆର ବୁଲି ସଂଗ୍ରହରେ ଲାଗି ପଡୁଥିଲେ। କାହା ପାଖରେ କିଛି ବହି, ତାଳପତ୍ର ପୋଥି, ପତ୍ରପତ୍ରିକା, ପୁରାତନ ଜିନିଷ ଅଛି ବୋଲି ଶୁଣି ଦେଲେ ଅତି ସାଧାରଣ ଜୀବନ ଯାପନ କରୁଥିବା ସରଳ ମଣିଷଟି ଦୌଡ଼ି ଯାନ୍ତି ସେହି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ନିକଟକୁ। ଦୁଆରେ ବସି ରୁହନ୍ତି ଜିନିଷକୁ ପାଇବା ଯାଏ। ସେହି ଜିନିଷକୁ ନ ପାଇଲେ ଦୁଆରୁ ଯିବି ନାହିଁ ବୋଲି ରୋକଠୋକ୍ ଶୁଣାଇ ଦିଅନ୍ତି। ବାର ଦୁଆର ବୁଲି ବୁଲି ପୁରାତନ ସାମଗ୍ରୀକୁ ମାଗି ଗଡ଼ି ତୋଲିଲେ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ଓ ପାଠଗାର ଆଉ ଓଡିଆ ଜାତି ପାଇଁ ସୃଷ୍ଟି କଲେ ଏକ ମହାନ ସମ୍ଭାର। କିଏ କିଛି ସଂଗ୍ରହାଳୟକୁ ଦାନ କରିଛି ଆଉ କିଏ ଦାନ କରିବ ସେମାନଙ୍କ ନିକଟରୁ ଦିନକୁ ଶହେରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ପୋଷ୍ଟ କାର୍ଡରେ ଚିଠି ଲେଖନ୍ତି। କବି, ସାହିତି୍ୟକ, ଲେଖକ ଆଦିଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ଖଣ୍ଡିଏ ପୋଷ୍ଟ କାର୍ଡ ଥିଲା ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ। ସଂଗ୍ରହ କରିବା, ଚିଠି ମାଧ୍ୟମରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କ ଯୋଡ଼ିବା ଆଉ ସମସ୍ତ ସଂଗ୍ରହ ସାମଗ୍ରୀକୁ ସଜାଡି ରଖିବାର ପ୍ରୟାସ ଆଜି ମଫସଲିଆ ଗାଁକୁ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଗୌରାବାନ୍ବିତ କରିଛି। ଆଜି ଦାସିଆ ଅଜାଙ୍କ ସେହି ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରୁ ବିରଳ ପଥର, ରାଣି ଭିକ୍ଟୋରିଆଙ୍କ ୧୮୦୨ ମସିହାର ସ୍ବର୍ଣ୍ଣ ମୁଦ୍ରା, ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ୧୯୩୦ରେ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ବାକ୍ସ ଭଳି ଅନେକ ବିରଳ ସାମଗ୍ରୀ। ସେହି ଦଶ ପାଇସାର ଅଜା ଦାସିଆ ଅଜାଙ୍କ ୨୬ ତମ ଶ୍ରାଦ୍ଧ ବାର୍ଷିକିକୁ କେବଳ ଦାସିଆ ଅଜାଙ୍କ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି ତାହା ନୁହଁ ପ୍ରତି ସ୍କୁଲରେ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ନୟାଗଡ଼ ଜିଲାପାଳ ରବୀନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି।