ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାକୃତିକ ଦୁର୍ବିପାକରେ ଫଶି ଯାଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ହୁଅନ୍ତୁ ଅବା ବୋମାର ସନ୍ଧାନ, ଏସବୁରେ ଅନୁସନ୍ଧାନୀ କୁକୁରର ଥାଏ ବେଶ୍ ଗୁରତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା। ତେବେ ‘ଅପୋପୋ’ ନାମକ ସଂସ୍ଥାର ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏବେ ଏହି ଜୀବନରକ୍ଷକ ଅନୁସନ୍ଧାନୀ କାମ ପାଇଁ ମୂଷାମାନଙ୍କୁ ତାଲିମ ଦେଉଛନ୍ତି। ବିଶ୍ୱାସ ନ ହେଲେ ବି ଏହା ସତ। କୁନି ପିଠିରେ ଲୋକେଶନ୍ ଟ୍ରାକର୍, କ୍ୟାମେରା, ମାଇକ୍ରୋଫୋନ୍ ଥିବା ବ୍ୟାକ୍ପ୍ୟାକ୍ ପିନ୍ଧାଯାଇ ଏହି ମୂଷାଙ୍କୁ ପଠାଯିବ ରେସ୍କ୍ୟୁ ଟିମ୍ ସହ। ଏମାନେ ଫଶି ରହିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଖୋଜିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବେ। ଫଳରେ ବଞ୍ଚତ୍ପାରିବ ଅନେକ ଜୀବନ। ସ୍କଟଲାଣ୍ଡର ୩୩ ବର୍ଷୀୟ ଅନୁସନ୍ଧାନୀ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଡ. ଡୋନା କିନ୍ ଏହି ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଉପରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ଆଉ ସେ ୭ଟି ମୂଷାକୁ ତାଲିମ୍ ଦେଇସାରିଲେଣି। ଡୋନା କୁହନ୍ତି, ଆମେ ଆଫ୍ରିକାର ବଡ ବଡ ମୂଷାକୁ ତାଲିମ ଦେଉଛୁ। ଏମାନେ ଏବେ ଯେତେ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତି ହୋଇଥିଲେ ହେଁ ଖୁବ୍ ଭଲ ଭାବେ ସର୍ଚ୍ଚ ଓ ରେସ୍କ୍ୟୁ ଅପରେସନ୍ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ଏହି ମୂଷାଙ୍କ ଭିତରୁ ଗୋଟିଏ ମୂଷା ଯାହାକୁ ହିରୋର଼୍ୟାଟ୍ ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି, ସେ ଅନୁସନ୍ଧାନୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସାମିଲ ହୋଇ ଅନେକଙ୍କ ଜୀବନ ବଞ୍ଚାଇ ସାରିଲାଣି। ଏହି ମୂଷାଗୁଡିକୁ ବହୁତ ଯତ୍ନର ସହକାରେ ରଖାଯାଉଛି। ଖାଇବାକୁ ପୌଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଦିଆଯାଉଥିବାବେଳେ ସାପ୍ତାହିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷଣ ବି କରାଯାଉଛି। ଆଉ ଏମାନେ ଛୋଟ ଓ ଚଞ୍ଚଳ ହୋଇଥିବାରୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିବାର ଆଶଙ୍କା ବି ବହୁତ କମ୍ ଥାଏ।’