ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୯।୧୨ : ମଙ୍ଗଳବାର, ସଂସଦର ଶୀତକାଳୀନ ଅଧିବେଶନର ଦ୍ୱାଦଶ ଦିନରେ, ଏମପିଙ୍କ ନିଲମ୍ବନକୁ ନେଇ ବିରୋଧୀମାନେ ଉଭୟ ଗୃହରେ ହଟ୍ଟଗୋଳ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। ବିରୋଧୀ ଏମପିମାନେ ସଂସଦ ଭିତରୁ ଏବଂ ଗୃହର ଫାଟକ ଓ ପରିସରରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଲୋଗାନ ଦେଇଥିଲେ। ଲୋକସଭା ଓ ରାଜ୍ୟସଭାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରଠାରୁ ତିନିଥର ସ୍ଥଗିତ ରଖାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ୪୯ ବିରୋଧୀ ଏମପିଙ୍କୁ ଲୋକସଭାରୁ ନିଲମ୍ବିତ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହିପରି ଭାବରେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୁଦାୟ ୧୪୧ ଏମପି ଗୃହର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଭାଗ ନେଇ ପାରିବେ ନାହିଁ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଲୋକସଭାର ପ୍ରଶ୍ନ ତାଲିକାରୁ ୨୭ ଟି ପ୍ରଶ୍ନ ମଧ୍ୟ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ନିଲମ୍ବିତ ଏମପିଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲୋକସଭାର ୯୫ ଜଣ ଏବଂ ରାଜ୍ୟସଭାର ୪୬ ଜଣ ଏମପିଙ୍କୁ ନିଲମ୍ବିତ କରାଯାଇଛି।
ଏମପିଙ୍କ ନିଲମ୍ବନ ପରେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ଯେ ଯଦି ଜଣେ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ନିଲମ୍ବିତ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କର ଦରମା ଅଧାକୁ କମିଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏମପିମାନଙ୍କ ସହିତ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଧାରା ଜାରି ରହିବ କି? ତେବେ ନିଲମ୍ବିତ ହେବା ପରେ ଏମପିଙ୍କ ଦରମା ଉପରେ କୌଣସି ପ୍ରଭାବ ପଡିବ ନାହିଁ।
ଲୋକସଭାର ବାଚସ୍ପତି ବାରମ୍ବାର ଚେତାବନୀ ଦେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଏମପିମାନେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କଲେ ସେମାନଙ୍କୁ ନିଲମ୍ବିତ କରାଯାଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଏହି ନିଲମ୍ବନ କେତେ ଦିନ ଧରି ଚାଲିବ ତାହା ସଂସଦର ନିୟମ ପୁସ୍ତକ ଅନୁଯାୟୀ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥାଏ। ଏହି ପୁସ୍ତକର ନିୟମ ନମ୍ବର ୩୭୩ ଅନୁଯାୟୀ ଲୋକସଭା ବାଚସ୍ପତି ତୁରନ୍ତ ଏମପିଙ୍କୁ ଗୃହରୁ ବାହାରକୁ ଯିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇପାରିବେ। ଏମପିଙ୍କ ନିଲମ୍ବନ ଅବଧି ନିୟମ ନମ୍ବର ୩୭୪-ଏ ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ।
ରାଜ୍ୟସଭାର ନିୟମ ୨୫୫ ଅନୁଯାୟୀ, ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଜଣେ ବିଶୃଙ୍ଖଳା ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ସଦସ୍ୟଙ୍କ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ। ତାଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ଗୃହରୁ ବାହାରକୁ ଯିବାକୁ କହିପାରିବେ। ନିୟମ ୨୫୬ ଅନୁଯାୟୀ ଏଭଳି କରାଯାଇ ପାରିବ।
ନିଲମ୍ବିତ ସଦସ୍ୟମାନେ ଗୃହରେ ପ୍ରବେଶ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ କମିଟିର ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇ ପାରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ପ୍ରକାରର ଆଲୋଚନାର ଅଂଶ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ। ଏପରିକି କାହାକୁ ନୋଟିସ ଦେବାର ଅଧିକାର ସେମାନଙ୍କର ରହିବ ନାହିଁ। ସେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପାଇବା ଅଧିକାର ହରାନ୍ତି। ଏପରିକି ସରକାରଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିପାରିବେ ନାହିଁ।
ଯଦିଓ ନିଲମ୍ବନ ସମଗ୍ର ଅଧିବେଶନ ପାଇଁ, କିନ୍ତୁ ଯଦି ସେମାନେ ଚାହାନ୍ତି, ନିଲମ୍ବନ ଶେଷ ହୋଇପାରିବ। ନିଲମ୍ବନ ଶେଷ କରିବାକୁ ତାଙ୍କୁ କ୍ଷମା ମାଗିବାକୁ ପଡିବ। ଯଦି ସେମାନେ ବାଚସ୍ପତି ଏବଂ ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ କ୍ଷମା ମାଗନ୍ତି, ଏହି ମାମଲା କ୍ଷମା ଯୋଗ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ବାଚସ୍ପତି ଏବଂ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନିଲମ୍ବନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିପାରିବେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ନିଲମ୍ବନ ବିରୋଧରେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ମଧ୍ୟ ଗୃହରେ ଅଣାଯାଇପାରିବ। ଯଦି ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଗୃହରେ ପାରିତ ହୁଏ, ତେବେ ଏମପିଙ୍କ ନିଲମ୍ବନ ବାତିଲ ହୋଇପାରେ।
ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୦୫ (୨) ଅନୁଯାୟୀ, ସଂସଦରେ କରାଯାଇଥିବା କୌଣସି ଆଚରଣ ପାଇଁ ଭାରତର କୌଣସି ଏମପି କୋର୍ଟର ଉତ୍ତରଦାୟୀ ନୁହଁନ୍ତି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଗୃହରେ କୌଣସି କଥା କୋର୍ଟରେ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଏମପିମାନେ ସଂସଦରେ କିଛି କରିବାକୁ ମୁକ୍ତ ଅଟନ୍ତି। ଜଣେ ଏମପି ଯାହା କୁହନ୍ତି ତାହା ରାଜ୍ୟସଭା ଏବଂ ଲୋକସଭାର ନିୟମ ପୁସ୍ତକ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ। କେବଳ ଲୋକସଭାର ବାଚସ୍ପତି ଏବଂ ରାଜ୍ୟସଭା ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଏହା ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ।
ନିଲମ୍ବିତ ଏମପିମାନେ ଗୃହ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦରମା ପାଆନ୍ତି। ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପରି ସେମାନଙ୍କର ଦରମା କଟାଯାଏ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଲୋକସଭା / ରାଜ୍ୟସଭା ସଚିବାଳୟରେ ରଖାଯାଇଥିବା ରେଜିଷ୍ଟରରେ ଦସ୍ତଖତ କରିବାବେଳେ ସଂସଦର ଜଣେ ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ଦୈନିକ ଭତ୍ତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ। ତେବେ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ‘କାମ ନାହିଁ, ଦରମା ନାହିଁ’ ପାଇଁ ଦାବି ରହିଆସିଛି। ଏହା ଉପରେ କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇନାହିଁ। ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ନିଲମ୍ବନ ପରେ କେତେ ପ୍ରକାରର ଭତ୍ତା ବନ୍ଦ କରାଯିବ। ଉତ୍ତର ହେଉଛି ନିଲମ୍ବନ ପରେ ସେମାନେ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ ଭତ୍ତା, କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଷ୍ଟେସନାରୀ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ଭତ୍ତା ପାଇବେ। ଏମପି ଭାବରେ ଗୃହର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ଏକମାତ୍ର ଭତ୍ତା ଦିଆଯିବ ନାହିଁ। ଯେହେତୁ ସେମାନେ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଗୃହରେ ପ୍ରବେଶ କରିପାରିବେ ନାହିଁ, ତେଣୁ ସେମାନେ ଗୃହ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଭତ୍ତା ପାଇବେ ନାହିଁ ।