ଅସିତ ମହାନ୍ତି
ୟୁପିର ହାଥରସ୍ରେ ଏକ ସତ୍ସଙ୍ଗ ସମୟରେ ବଡ଼ ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟି ୧୨୧ରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ଏହି ସତ୍ସଙ୍ଗର ଆୟୋଜନ, ମାନବ ମଙ୍ଗଳ ମିଳନ ସଦ୍ଭାବନା ସମାଗମ ସମିତି ଦ୍ୱାରା ଭୋଲେ ବାବାଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଦର୍ଶୀଙ୍କ କହିବାନୁସାରେ, ଭକ୍ତମାନେ ଦଳାଚକଟାରେ ଶ୍ୱାସରୁଦ୍ଧ ହୋଇ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ମୃତଦେହଗୁଡ଼ିକ ପରସ୍ପର ଉପରେ ଝୁଲି ରହିଥିଲେ। ହାଥରସ୍ ସତ୍ସଙ୍ଗ ଦଳାଚକଟା ପୁଣି ଥରେ ବାବାଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି। ଭୋଲେ ବାବା ତାଙ୍କ ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଅନ୍ତର୍ଦ୍ଧାନ ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର ସନ୍ଧାନ ଚାଲିଛି। କିନ୍ତୁ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ଯେ, ଅନେକ ବାବାଙ୍କ ଦୁଷ୍କର୍ମ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ବାବା ଏତେବଡ଼ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ କିପରି ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି ଏବଂ ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସର ଫାଶରେ ଫସି ରହିଥାନ୍ତି।
ନିକଟରେ ଏକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର କଳ୍କି ୨୮୯୮ ଏଡି ସିନେମା ଚହଳ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ସୁପ୍ରିମୋ ନାମକ ଏକ ଚରିତ୍ର ଯେଭଳି ଏକ ଦୁନିଆ ତିଆରି କରିଛି , ଏଠାରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଜଗତ ହେଉଛି ଅଲୌକିକତାର ଶିଖର। ତାହା ହେଉଛି ଅଲୌକିକତା ଯେତିକି ପ୍ରାଚୀନ ସେତିକି ଯୁଗାତୀତ ମଧ୍ୟ। ଆଜି ଯେତେବେଳେ ହାଥରସ୍ ସତ୍ସଙ୍ଗ ଘଟଣା ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଆଲୋଡ଼ନ ସୃଷ୍ଟି କଲା, ସେତେବେଳେ ଏପରି ଆତ୍ମଘୋଷିତ ବାବାଙ୍କ ରହସ୍ୟ ବିଷୟରେ ଜଟିଳ ଆଲୋଚନା ହେଲା। ହାଥରସ୍ର ଭୋଲେ ବାବା ମଧ୍ୟ ଏପରି ଏକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ, ଯାହାର ରହସ୍ୟ ଧୀରେ ଧୀରେ ଉନ୍ମୋଚିତ ହେଉଛି। ଆମ ପରମ୍ପରା ଆମକୁ କହିଥାଏ ଯେ ବାବା ସିଦ୍ଧି ପ୍ରାପ୍ତି ଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାନ୍ତି। ବିଶ୍ୱାସ ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ବାମୀର ମାନ୍ୟତା ଦେଇଥାଏ। ତାଙ୍କର ଗୁଣ, ଗୌରବ, ଖ୍ୟାତି, ଯଶ, ଧର୍ମର ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତାର ଉଚ୍ଚତା, ସମାଜର ଉନ୍ନତି, ଜନ କଲ୍ୟାଣ ଏବଂ ସତ୍ୟବାଦୀ ଶବ୍ଦ ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମହାତ୍ମା କରିଦିଏ। କିନ୍ତୁ ଅନେକ ଲୋକ ବାବାଙ୍କ ପୋଷାକ ମଧ୍ୟ ପିନ୍ଧିଛନ୍ତି ଯାହାଙ୍କର ସିଦ୍ଧି କିମ୍ବା ପ୍ରକୃତ ସତ୍ୟ ବଚନ ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ଅନେକ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ଶୋଷଣ କରି ସେ ନିଜକୁ ସ୍ବୟଂଭୂ ବାବା କୁହାଯିବାକୁ କେବେ ହେଲେ ଦ୍ୱିଧା କଲେ ନାହିଁ। ହାଥରସ୍ର ସ୍ବୟଂଭୂ ଭୋଲେ ବାବାଙ୍କ ପରି, ଏପରି ବାବାମାନଙ୍କର ଏକ ଲମ୍ବା ତାଲିକା ଅଛି, ଯେଉଁମାନେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଆକାଂକ୍ଷା ସହିତ ବିଶ୍ୱାସଘାତକତା କରିଛନ୍ତି। ଚିନ୍ତାଜନକ ବିଷୟ ହେଉଛି ଆମ ଦେଶର ରାଜନେତାମାନେ ଏହିସବୁ ବାବାଙ୍କ ଆଗରେ ମୁଣ୍ଡ ନୁଆଁଇଛନ୍ତି। ସେଥିପାଇଁ ସାଧାରଣ ଜନତା ମଧ୍ୟ ଏହି ଗଡ୍ଫାଦରମାନଙ୍କ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି। ଶେଷରେ ରାଜନେତାମାନେ ଏହି ବାବାଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ସେମାନଙ୍କର ଭୋଟ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି। ବାସ୍ତବରେ, ଯେଉଁମାନେ କ୍ଷମତାରେ ଅଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପୁଣ୍ଣର୍ର୍ ସହାୟତା ଏହି ବାବାମାନଙ୍କୁ ମିଳିଥାଏ।
ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସ ସମାଜରୁ ଦୂର କରିବା କଷ୍ଟକର, କାରଣ ସେମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ପରମ୍ପରାରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ଜଡିତ। ତଥାପି, ସେଠାରେ ଅନେକ କୌଶଳ ଅଛି ଯାହା ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସର ସମାଧାନ ଏବଂ ହ୍ରାସ ପାଇଁ ନିୟୋଜିତ ହୋଇପାରିବ। ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ। ସମାଲୋଚନାକାରୀ ଚିନ୍ତାଧାରା, ବୈଜ୍ଞାନିକ ସାକ୍ଷରତା ଏବଂ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରି ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସକ୍ଷମ ହୋଇପାରିବେ। ଗୁଣାତ୍ମକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରମାଣ-ଆଧାରିତ ଯୁକ୍ତିକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରେ। ଏହା ଲୋକଙ୍କୁ ସତ୍ୟ ଏବଂ କାଳ୍ପନିକ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଭେଦକୁ ବୁଝିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସ ବିରୋଧରେ ଖୋଲା ଆଲୋଚନା କରିବା ମଧ୍ୟ ଜରୁରୀ। ଏହା ଉପରେ ଜନ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଦରକାର। ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସକୁ ଖଣ୍ଡନ କରୁଥିବା ଆଲୋଚନାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି ହେବା ସହ ଭିତ୍ତିହୀନ ବିଶ୍ୱାସ ବିଲୋପ ହୋଇଥାଏ। ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସକୁ ସମ୍ମାନର ସହ ତଥା ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଢଙ୍ଗରେ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ, ଧାର୍ମିକ ନେତା ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ସହ ଜଡିତ ହେବା ଏହି ବିଶ୍ୱାସ ଉପରେ ଅଧିକ ସୂଚନା ଏବଂ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବ। ଅଧିକନ୍ତୁ, ସଶକ୍ତୀକରଣ ଏବଂ ସ୍ବାଧୀନତାର ଏକ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରତିପୋଷଣ କରିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଭୟ କିମ୍ବା ଅସୁରକ୍ଷିତ ଭାବନାକୁ ଦୂର କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୁଅନ୍ତି। ସମାଲୋଚିତ ଚିନ୍ତାଧାରା, ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ସ୍ବାଧୀନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରି, ଲୋକମାନେ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିବା, କାରଣ ଏବଂ ପ୍ରମାଣ ଉପରେ ଆଧାର କରି ପସନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସର ବିକାଶ କରିପାରିବେ। ପରିଶେଷରେ, ସମାଜରୁ ବାବାଙ୍କୁ ନେଇ ରହିଥିବା ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବହୁମୁଖୀ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ଯାହାକି ଶିକ୍ଷା, ସଶକ୍ତୀକରଣ ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଯୋଗଦାନ ସହିତ ଜଡିତ। ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତତା, ସମାଲୋଚନାକାରୀ ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ପ୍ରମାଣ-ଆଧାରିତ ବିଶ୍ୱାସକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ମିଳିତ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ ସମାଜ ଏକ ଅଧିକ ଜ୍ଞାନପ୍ରାପ୍ତ ଏବଂ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସମୁକ୍ତ ଭବିଷ୍ୟତ ଆଡକୁ ଗତି କରିପାରିବ।
ସୁଜନପୁର, ଯାଜପୁର
ମୋ-୯୩୪୮୭୬୮୮୧୨