ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ ସଙ୍କଟ

ସୌରଜିତ ପ୍ରଧାନୀ

 

ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ୍‌ ସଙ୍କଟ ଏବଂ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି-ସୁଧ ହାରର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ପରେ ବିଶ୍ୱ ବଜାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପଥରେ ଥିଲା। ବଜାରର ଅପାର ଅସ୍ଥିରତା ଯୋଗୁ ଅନେକ କଳ୍ପନା ଜଳ୍ପନା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା। ଆମେରିକାରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ତଥ୍ୟ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ବଜାର ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଲିକ୍ୟୁଡିଟିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲା। ଏପରିକି ମୁଦ୍ରା ବଜାର ମଧ୍ୟ ଆମେରିକାର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ତଥ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ଥିଲା। ୟୁରୋପ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହାର ସବୁଠାରୁ କଠିନ ସମୟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛି ଏବଂ ଏହାର ଅସଫଳ କୋଭିଡ୍‌ ରଣନୀତି ଯୋଗୁ ଚାଇନା ପ୍ରଭାବ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।
ବୈଶ୍ୱିକ ସ୍ତରରେ, ଆର୍ଥିକ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଦିଗକୁ ନେଇ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ପଷ୍ଟତା ଥିଲା। ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ପାଇଁ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଚାପକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା। ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହ୍ରାସ ପାଇଥିବାରୁ (ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ନ ଥିଲେ) ଏବଂ ବଜାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଆବେଗ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଗଠନମୂଳକ ହୋଇଥିବାରୁ ନୀତିଗତ ନିଷ୍ପତ୍ତିରୁ ସକାରାତ୍ମକ ପରିଣାମ ମିଳିଥିଲା। ଅର୍ଥନୀତି ଆଶାଠାରୁ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଛି ବୋଲି ବିଶ୍ଳେଷକମାନେ ଉତ୍ସାହିତ ଥିଲେ ଏବଂ ସମାନ ବିଶ୍ଳେଷକମାନେ ଏକ ଆସନ୍ନ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ବିଷୟରେ କହୁଛନ୍ତି।
୨୦୨୧-୨୦୨୨ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଏକ ଖରାପ ସମୟ ଥିଲା। ସୁଧ ହାର ହ୍ରାସ ଯୋଗୁ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକର ଲାଭଜନକ ସ୍ଥିତିକୁ ବଡ଼ ଝଟକା ଲାଗିଥିଲା। ବର୍ଦ୍ଧିତ ସୁଧ ହାର ସହିତ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ ଓ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷେତ୍ର ସବୁଠାରୁ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ନିକଟରେ ଏସ୍‌ଭିବି (ସିଲିକନ ଭ୍ୟାଲି ବ୍ୟାଙ୍କ) ଏବଂ କ୍ରେଡିଟ ସୁଇସର ପତନ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଆଶଙ୍କା ଏବଂ ସନ୍ଦେହ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
ବିଶ୍ୱ ଜିଡିପି ୩% ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ୟୁରୋପରେ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ଲାଗିରହିଥିବାରୁ ଧନୀ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ନିଯୁକ୍ତି ବଜାର ହ୍ରାସ ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି। ଏହାର ପ୍ରଭାବ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଭାରତ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପଡ଼ିବ। ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ ବିଶୃଙ୍ଖଳା ଯୋଗୁ ଦୁଇଟି ମୌଳିକ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି ହେବ- ଯେହେତୁ ଏସ୍‌ଭିବି ସଙ୍କଟ ଏକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଜମା ସଙ୍କଟ ଥିଲା, ତେଣୁ ଲୋକମାନେ ବ୍ୟାଙ୍କ କିମ୍ବା କୌଣସି ଆର୍ଥିକ ସଂସ୍ଥାରେ ସେମାନଙ୍କ ଟଙ୍କା ଜମା କରିବାକୁ ଭୟ କରିବେ। ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଭୟ ରହିଛି ଯେ ଯଦି ଏସ୍‌ଭିବି ଏବଂ କ୍ରେଡିଟ୍‌ ସୁଇସ ଭଳି ଗ୍ଲୋବାଲ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଡିପୋଜିଟ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇପାରେ ତେବେ ଯେକୌଣସି ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ମଧ୍ୟ ସମାନ ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ପଡିପାରେ।
ଫଳରେ ‘କ୍ରେଡିଟ ପ୍ରସଙ୍ଗ’ ସୃଷ୍ଟି ହେବ। ଯେହେତୁ ଜମା କମ୍‌ ରହିବ, ତେଣୁ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ପାଖରେ କର୍ପୋରେଟକୁ ଋଣ ଦେବା ପାଇଁ କମ୍‌ ପାଣ୍ଠି ରହିବ। ଏହା କର୍ପୋରେଟକୁ ସେମାନଙ୍କ ଉତ୍ପାଦକତା ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିବ, ଯାହା ଫଳରେ ନିଯୁକ୍ତି ବଜାରରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ। ଏହା ଏକ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଯାହା ସମଗ୍ର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ଆବଦ୍ଧ କରିବ। କଠୋର ଋଣ ସ୍ଥିତିର ପ୍ରଭାବରେ ସ୍ବଳ୍ପକାଳୀନ ଆର୍ଥିକ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଏବଂ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଉତ୍ପାଦକତା ଅଭିବୃଦ୍ଧି ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେବ।
ଅନ୍ୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହେବ ‘ଖର୍ଚ୍ଚ ଓ ନିବେଶ’। ଯଦି ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ ସଙ୍କଟ ଦେଖାଦେବ ତେବେ ସେମାନେ ଅଧିକ ସଞ୍ଚୟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିବେ ଏବଂ କମ୍‌ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ। ଅନିଶ୍ଚୟତା ସେମାନଙ୍କୁ ‘ବର୍ଷାଦିନ’ରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ କମ୍‌ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିବ। ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ ସଙ୍କଟ ପୁଞ୍ଜି ବଜାର ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି। ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ଶେୟାର ମୂଲ୍ୟରେ ଏକ ଷଷ୍ଠାଂଶ ହ୍ରାସ ଘଟିଛି। ‘ଏସ୍‌ଭିବି’ ପ୍ରସଙ୍ଗ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିବା ପରେ ବଜାର ସମୟକୁ ସୁଧାରିଛି। ସୁନା ଓ ରୁପାରେ ନିବେଶ କରି ନିବେଶକମାନେ ସେମାନଙ୍କ ରିସ୍କକୁ ‘ହେଜ’ (ବଜାର ଅସ୍ଥିରତାରୁ ସୁରକ୍ଷା) କରିଦେଇଛନ୍ତି।
ଯଦିଓ ନିକଟ ଅତୀତରେ ଦେଖାଦେଇଥିବା ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍‌ ସମସ୍ୟା ଉଦ୍‌ବେଗଜନକ, ତଥାପି ଏହା ଅର୍ଥନୀତିକୁ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ଆଡ଼କୁ ଠେଲି ଦେବାର ସମ୍ଭାବନା କମ୍‌। ଏହି ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିବା କ୍ଷତିକୁ ସଫା କରିବା ପାଇଁ ସମୟ ଲାଗିବ। ଆଗକୁ ନକାରାତ୍ମକ ଖବର ଆସିଲେ ପରିସ୍ଥିତି ବିଗିଡ଼ି ଯାଇପାରେ।
ପ୍ଲଟ ନଂ ୧୩୭, ଜିଲା କେନ୍ଦ୍ର, ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରପୁର, ଭୁବନେଶ୍ୱର,
ମୋ-୯୯୬୭୧୦୨୨୬୪