ଭୁବନେଶ୍ୱର,୧୦।୭(ବ୍ୟୁରୋ): ରାଜ୍ୟରେ ଯାତ୍ରୀ ପରିବହନ ସେବା ଏକ ପ୍ରକାର ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ ହୋଇପଡିଛି। ଘରୋଇଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସରକାରୀ ବସ୍ ସେବା ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତର ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି। ଫଳରେ ବସ୍ ସେବା ସ୍ବାଭାବିକ ହୋଇପାରୁନି। କରୋନା ପ୍ରଭାବରେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ଏକ ପ୍ରକାର ଭୁଶୁଡ଼ିବା ସ୍ତରକୁ ଚାଲିଯାଇଛି। ଯେଉଁ କେତେକ ରୁଟ୍ରେ ବସ୍ ଚାଲୁଛି ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଯାତ୍ରୀ ହେଉ ନ ଥିବାରୁ ମାଲିକମାନେ ବହୁ କ୍ଷତି ସହୁଛନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ଜିଲାରେ ହେଉଥିବା ଲକ୍ଡାଉନ୍ ଓ ଶଟ୍ଡାଉନ୍ ବସ୍ ସେବାକୁ ଆହୁରି ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଆଡ଼କୁ ଠେଲି ଦେଇଛି। କେବଳ ବସ୍ ସେବା ନୁହେଁ, ପରିବହନ ବିଭାଗକୁ ମିଳୁଥିବା ମୋଟା ଅଙ୍କର ରାଜସ୍ବ ମଧ୍ୟ ଅଧାରୁ ଅଧିକ କମିଗଲାଣି।
ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୨ ହଜାରରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ସରକାରୀ ଓ ଘରୋଇ ବସ୍ ଚଳାଚଳ କରୁଛି। ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସଡ଼କ ପରିବହନ ନିଗମ(ଓଏସ୍ଆର୍ଟିସି)ର ୪୦୦ ବସ୍ ଥିବା ବେଳେ ୧୪୦୦ ଘରୋଇ ବସ୍ ରାଜ୍ୟରେ ଚଳାଚଳ କରୁଥିଲା। ତେବେ କୋଭିଡ୍-୧୯ ଶଟ୍ଡାଉନ୍ ଯୋଗୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୨ରୁ ଏହି ବସ୍ ସେବା ପ୍ରାୟ ଅଢେଇ ମାସ କାଳ ବନ୍ଦ ରହିଥିଲା। ତେବେ ମେ ପହିଲାରୁ ବସ୍ ଚଳାଚଳ କରିବାକୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲେ। ସରକାରୀ ଓ ଘରୋଇ ବସ୍ ଚଳାଚଳ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଆଉ ପୂର୍ବ ସ୍ଥିତିକୁ ଫେରି ପାରୁ ନାହିଁ। ବସ୍ରେ ଯାତ୍ରୀ ସେବା ଏକ ପ୍ରକାର ଠପ୍ ହୋଇଯାଇଛି। ବସ୍ରେ ୨୦ ପ୍ରତିଶତରୁ କମ୍ ଯାତ୍ରୀ ଯାତାୟାତ କରୁଛନ୍ତି। ମେ ଓ ଜୁନ୍ରେ ଓଏସ୍ଆର୍ଟିସି ୬୦ ବସ୍ ଚଳାଉଥିବା ବେଳେ ଜୁଲାଇରେ ୪୦କୁ ଖସି ଆସିଛି। ସେହିପରି ରାଜ୍ୟରେ ୧୪୦୦ ଘରୋଇ ବସ୍ ମଧ୍ୟରୁ ୭୦୦ ବସ୍ ଚଳାଚଳ କରୁଥିଲା। ଜୁଲାଇରେ ତାହା ୧୨୪କୁ ଖସିଆସିଛି। ଗଞ୍ଜାମ, ରାଉରକେଲା, କଟକ, କେନ୍ଦୁଝର, ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଆଦି ଜିଲାରେ ଶଟ୍ଡାଉନ ଘୋଷଣା ହେବା ଦ୍ୱାରା ବସ୍ ଚଳାଚଳ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି। ଘରୋଇ ବସ୍ ମାଲିକମାନଙ୍କର ଅଭିଯୋଗ ଯେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଶଟ୍ଡାଉନ୍ରେ ବସ୍ ଚଳାଇବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥିବା ବେଳେ ରାଜ୍ୟର କେଉଁ ଜିଲାରେ କେତେ ବେଳେ ଶଟ୍ଡାଉନ ହେଉଛି ତାହା ଜଣାପଡୁ ନାହିଁ। ସମ୍ପୃକ୍ତ ଜିଲାପାଳ କିମ୍ବା ତହସିଲଦାର ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ବସ୍ ମାଲିକ ସଂଘକୁ କୌଣସି ସୂଚନା ଦେଉନାହାନ୍ତି। ଫଳରେ ବସ୍ଗୁଡିକ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ନେଇ ବିଭିନ୍ନ ଜିଲାରେ ଫସି ରହୁଛନ୍ତି। କ୍ଷତିରେ ବସ୍ ଚଲାଉଥିବା ମାଲିକମାନେ ଏ ନେଇ ଆହୁରି ଅସୁବିଧାରେ ପଡୁଛନ୍ତ। କରୋନା ଭୟରେ ଯାତ୍ରୀମାନେ ବସ୍ରେ ଯିବାକୁ ଭୟ କରୁଥିବା ବେଳେ ଶଟ୍ଡାଉନ୍ ଯାତ୍ରୀ ସେବାକୁ ଗଭୀର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି ବୋଲି ସଂଘର ମୁଖପାତ୍ର ଦେବାଶିଷ ନାୟକ କହିଛନ୍ତି।
ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ବସ୍ ଚଳାଚଳ ବନ୍ଦ ସାଙ୍ଗକୁ ଯାନବାହନ ଟିକସ ମଧ୍ୟ ଅଧାରୁ ଅଧିକ ଖସିଯାଇଛି। ନୂତନ ଯାନବାହନ ବିକ୍ରି ହ୍ରାସ ପାଇଥିବାରୁ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଟିକସ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ରୋଡ୍ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଆଦି କମିଯାଇଛି। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ୨୦୨୦ ଏପ୍ରିଲରୁ ଜୁଲାଇ ୯ ତାରିଖ ମଧ୍ୟରେ ପରିବହନ ବିଭାଗକୁ ମିଳିଥିବା ଟିକସ ୫୮ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ୨୦୧୯ ଏହି ସମୟରେ ଟିକସ ଆଦାୟ ୩୮୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ମାତ୍ର ୧୫୮ କୋଟି ହୋଇଛି। ଆଗକୁ ପରିସ୍ଥିତି ନ ସୁଧୁରିଲେ ଟିକସ ହାସ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଜାରି ରହିବ ବୋଲି ପରିବହନ ବିଭାଗର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି।