ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୦।୯: ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁନ୍ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଲାଏବିଲିଟି ବା ଋଣ ବୋଝ ୧୦୧.୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି। ଏହା ୨୦୨୦ ମାର୍ଚ୍ଚ ସୁଦ୍ଧା ୯୪.୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଥିବା ସରକାରୀ ଡାଟାରୁ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଗତ ବର୍ଷ ଜୁନ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ସରକାରଙ୍କ ଋଣ ଭାର ୮୮.୧୮ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା। ମୋଟ ଋଣର ପ୍ରାୟ ୨୮.୬% ବକେୟା ଦୀର୍ଘ ମିଆଦୀ ପ୍ରତିଭୂତି ଆକାରରେ ରହିଛି। ଏହାର ୩୯.୦% ଓନରଶିପ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ୨୬.୨% ବୀମା କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ନିକଟରେ ରହିଥିବା ସୂଚନା ରହିଛି।
ଚଳିତ ଆର୍ଥତ୍କ ବର୍ଷ ପ୍ରଥମ ତ୍ରୈମାସରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ୩.୪୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପ୍ରତିଭୂତି ଜାରି କରିଛନ୍ତି। ଏହା ଗତ ଆର୍ଥତ୍କ ବର୍ଷ ସମାନ ସମୟରେ ୨.୨୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଥିଲା। ନୂଆକରି ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରତିଭୂତିର ହାରାହାରି ଅବଧି ୧୪ ବର୍ଷ ରହିଛି। ଏହା ଗତ ଆର୍ଥତ୍କ ବର୍ଷ ଶେଷ ତ୍ରୈମାସରେ ୧୬ ବର୍ଷ ରହିଥିଲା ବୋଲି ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ୍ତ ଋଣ ପରିଚାଳନା ସେଲ୍(ପିଡିଏମ୍ସି) ଡାଟାରୁ ଜଣାପଡିଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲ-ଜୁନ୍ ସମୟରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର କ୍ୟାଶ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ ବିଲ୍ ଜାରିଥିଲେ। ଏହା ଦ୍ୱାରା ୮୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଉଠାଣ କରାଯାଇଛି। ସେହିଭଳି ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଜୁନ ତ୍ରୈମାସରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓପନ ମାର୍କେଟ ଅପରେଶନ(ଓଏମ୍ଓ) ଦ୍ୱାରା ସରକାରୀ ପ୍ରତିଭୂତି କ୍ରୟ ଏବଂ ବିକ୍ରିୟ କରିଛି। ଏଥିଲାଗି ପ୍ରତି ଥର ୧୦ ହାଜର କୋଟି ଟଙ୍କା ସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା। ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଲାଏବିଲିଟି ଆଡଜଷ୍ଟମେଣ୍ଟ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ(ଏଲ୍ଏଏଫ୍) ଅଧୀନରେ ମାର୍ଜିନାଲ ଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ ଫାସିଲିଟି ଏବଂ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ନଗଦ ସୁବିଧା ଦ୍ୱାରା ୪.୫୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ପରିଚାଳନା କରିଛି। ପ୍ରଥମ ତ୍ରୈମାସରେ ସରକାରୀ ପ୍ରତିଭୂତିରେ ସୁଧହାର ୫.୮୫% ରହିଛି। ଏହାର ପୂର୍ବ ତ୍ରୈମାସରେ ଏହା ୬.୭୦% ରହିଥିଲା।
୨୦୨୦-୨୧ରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ମୋଟ ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟ ଜିଡିପିର ୩.୫% ( ୭.୯୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି) ରହିବା ନେଇ ବଜେଟରେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି। ପରିବର୍ତ୍ତିତ ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟ ବଜେଟର ୩.୮%( ୭.୬୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି) ଧାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଥିଲା। ୨୦୨୦ର ଏପ୍ରିଲ-ଜୁନ୍ ଅବଧିରେ ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟ ୬.୬୨ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଛି, ଯାହା ବଜେଟ ଆକଳନର ୮୩.୨%। ୨୦୧୯-୨୦ରେ ଏହି ଅବଧିରେ ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟ ୬୧.୪% ସ୍ତରରେ ରହିଥିଲା।