ଲଣ୍ଡନ: ପାଖାପାଖି ୬୮ ବର୍ଷ ତଳେ ଲଣ୍ଡନବାସୀ ଦେଖିଥିଲେ କୁହୁଡ଼ିର ଭୟାବହତା। ସେଦିନ ଥିଲା ଡିସେମ୍ବର ୪। ହଠାତ୍ ସାରା ସହର ଅନ୍ଧକାରମୟ ହୋଇଗଲା। ଘରୁ ପଦାକୁ ବାହାରିବା ମୁସ୍କିଲ ହୋଇଗଲା। ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ଜଟିଳ ସମସ୍ୟା ଉପୁଜିଲା। ହସ୍ପିଟାଲରେ ଅସମ୍ଭାଳ ଭିଡ଼ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଲା। ଘରୁ ପଦାକୁ ବାହାରୁଥିବା ଲୋକେ ପୋକମାଛି ଭଳି ମରିବାକୁ ଲାଗିଲେ। ଲଗାତର ୫ ଦିନ ଧରି ଘନକୁହୁଡ଼ିର ଏଭଳି ତାଣ୍ଡବ ୧୨ହଜାରରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ନେଇଥିଲା।
ଉକ୍ତ ବର୍ଷ ଇଂଲଣ୍ଡରେ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଚରମସୀମାରେ ପହଞ୍ଚତ୍ଥିଲା। କୁହୁଡ଼ି ଏବଂ ପ୍ରଦୂଷିତ ବାୟୁ ମିଶିଯିବା ପରେ ଧୂଅଁାର କଳା ଚାଦର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ସେହିବର୍ଷ ହାଡ଼ଭଙ୍ଗା ଥଣ୍ଡା ମଧ୍ୟ ପଡ଼ିଥିଲା। ପବନ ଚଳପ୍ରଚଳ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଫଳରେ କୋଇଲା ଭଳି କଳା ରଙ୍ଗର ଏକ ମୋଟା ଚାଦର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସହର ଉପରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଜଳବାୟୁରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସହ ୫ଦିନ ପରେ ପରିସ୍ଥିତି ସ୍ବାଭାବିକ ହେବାରେ ଲାଗିଲା। ଯଦିଓ ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରଥମ ଦଶକରୁ ହିଁ ଲଣ୍ଡନ ଏଭଳି ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇ ଆସୁଥିଲା, ତଥାପି ‘ଦି ଗ୍ରେଟ୍ ସ୍ମଗ୍ ଅଫ୍ ଲଣ୍ଡନ’ ସବୁ ସୀମା ପାର କରିଯାଇଥିଲା। ଘଟଣାର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଦର୍ଶୀ ଏହି ସ୍ମଗ୍କୁ ‘ପି-ସୁପର୍ସ’ ଅର୍ଥାତ୍ ମଟର ସୁପ୍ ଭଳି ବହଳିଆ ବୋଲି ଆଖ୍ୟାୟିତ କରିଥିଲେ।
ସ୍ମଗ୍ ତାଣ୍ଡବ ରଚିଲା ଏବଂ ଛାଡ଼ି ଦେଇଗଲା ଅନେକ ସମସ୍ୟା। ଏଥିରେ ଇଂଲଣ୍ଡବାସୀ ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ସନ୍ତୁଳି ହେଲେ। ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଜଟିଳ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକ ପ୍ରଭାବିତ ହେଲେ। ସ୍ମଗ୍ର ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ପଡ଼ିଲା। ଲୋକଙ୍କ ସ୍ନାୟବିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପ୍ରଭାବିତ ହେଲା। ଫୁସ୍ଫୁସ୍ ସଂକ୍ରମଣ, ଶ୍ୱାସରୋଗ, ଗଳା, ଆଖି ସଂକ୍ରମଣରେ ହଜାର ହଜାର ଲୋକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଲା।
ତ୍ରୟୋଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ବେଳକୁ ଇଂଲଣ୍ଡର ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷିତ ହେବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହାର କୁପ୍ରଭାବକୁ ଆକଳନ କରିପାରିଥିଲେ ଏଡଓ୍ବାଡ୍-୧। ସେହି ସମୟରେ ସେ କୋଇଲା ଜଳାଇବା ଉପରେ କଟକଣା ଲଗାଇଥିଲେ। ଏହାସତ୍ତ୍ୱେ ବିଭିନ୍ନ କାରଣରୁ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀ ବେଳକୁ ବାୟୁ ବିଷାକ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଏପରି ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣର ଫଳ ଥିଲା ‘ଦି ଗ୍ରେଟ୍ ସ୍ମଗ୍ ଅଫ୍ ଲଣ୍ଡନ’। ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଘଟିଥିବା ଏହି ଘଟଣା ବିଶ୍ୱରେ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ବିଷୟରେ ଭାବିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା। ଏହାପରେ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ସରକାର ପ୍ରଦୂଷଣ କମାଇବା ଲାଗି ଆଇନ ଆଣିଲେ। ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହାତକୁ ନିଆଗଲା। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ୧୯୫୬ରେ ବ୍ରିଟେନରେ ‘କ୍ଲିନ୍ ଏୟାର ଆକ୍ଟ’ ନିୟମ ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା।