ଢେଙ୍କାନାଳ ଅଫିସ, ୨।୧୦ ଢେଙ୍କାନାଳ ଜିଲା ଓଡ଼ାପଡ଼ା ବ୍ଲକ ମେରାମଣ୍ଡଳୀ ରେଳଷ୍ଟେଶନକୁ ପୂରିଲାଣି ୯୮ ବର୍ଷ। ୧୯୨୩ରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଏହି ରେଳଷ୍ଟେଶନ ପାଇଁ ୧୯୩୪ ଥିଲା ଐତିହାସିକ ବର୍ଷ। କାରଣ ସେହି ବର୍ଷ ମେ’ରେ ପଞ୍ଚମ ଥର ଓଡ଼ିଶା ପଦାର୍ପଣ କରିଥିଲେ ଗାନ୍ଧୀ। ସମ୍ବଲପୁରରୁ ଅନୁଗୋଳ ଆସିବା ସେଠାରୁୁ କାର୍ରେ ମହାତ୍ମା ଆସିଥିଲେ ମେରାମଣ୍ଡଳୀ। ଷ୍ଟେଶନରୁ ପାସେଞ୍ଜର ଟ୍ରେନ୍ରେ ଚଢ଼ି ଯାଇଥିଲେ କଟକ। ହିନ୍ଦୋଳ ରୋଡ୍, ସଦାଶିବପୁର, ଢେଙ୍କାନାଳ ରେଳଷ୍ଟେଶନ ଦେଇ କଟକ ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କରିବା ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କୁ ଦେଖିବା ଲାଗି ଲୋକାରଣ୍ୟ ହୋଇ ଉଠିଥିଲା ଷ୍ଟେଶନ ଏବଂ ରେଲଓ୍ବେ ଟ୍ରାକ୍ ପରିସର। ସେହିଦିନଠାରୁ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ଇତିହାସରେ ସ୍ବର୍ଣ୍ଣାକ୍ଷରରେ ନାମ ଲିପିବଦ୍ଧ କରିଛି ମେରାମଣ୍ଡଳୀ ରେଳ ଷ୍ଟେଶନ। ହେଲେ ବିଭାଗୀୟ ଅବହେଳାରୁ ଏଭଳି ଐତିହାସିକ ଷ୍ଟେଶନ ଏବେ ଅବହେଳିତ ହୋଇପଡ଼ିଛି।
ଢେଙ୍କାନାଳ-ଅନୁଗୋଳ ଶିଳ୍ପ କରିଡରରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ମେରାମଣ୍ଡଳୀ ରେଳ ଷ୍ଟେଶନ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ପ୍ରାଣକେନ୍ଦ୍ର। ରେଳପଥରେ ଯୋଗାଯୋଗ ସୁବିଧା ଲାଗି ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଗଢ଼ି ଉଠିଛି ଟାଟା ବିଏସ୍ଏଲ୍, ଜିଏମ୍ଆର୍, ରୁଙ୍ଗ୍ଟା, ଏମ୍ଜିଏମ୍ ଭଳି ବଡ଼ ଶିଳ୍ପାନୁଷ୍ଠାନ। ଏସବୁ ସତ୍ତ୍ୱେ ଆଜି ବି ପୂର୍ବତଟ ରେଲଓ୍ବେ ଡିଭିଜନର ଦୃଷ୍ଟି ଆଢୁଆଳରେ ରହିଛି ଏହି ଷ୍ଟେଶନ। ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଆଲୋକୀକରଣ, ପ୍ଲାଟଫର୍ମର ଉନ୍ନତୀକରଣ, ୫୫ନଂ. ଜାତୀୟ ରାଜପଥରୁ ଷ୍ଟେଶନକୁ ସଂଯୋଗୀକରଣ ରାସ୍ତା, ଫ୍ଲାଏଓଭର ବ୍ରିଜ୍ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଥିବା ବେଳେ ଏସବୁକୁ ଅଣଦେଖା କରାଯାଇଛି।
ଅପରପକ୍ଷେ ଢେଙ୍କାନାଳ ଜିଲାର ପ୍ରମୁଖ ବାଣିଜି୍ୟକ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବେ ପରିଚିତ ମେରାମଣ୍ଡଳୀ। ଏଠାରେ ଏକଦା ରହିଥିଲା ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସଡ଼କ ପରିବହନ ନିଗମ (ଓଏସ୍ଆର୍ଟିସି)ର ଏକ ଡିପୋ। ସମ୍ବଲପୁରରୁ ଆସୁଥିବା ସରକାରୀ ବସ୍ ଏଠାରେ ଅଟକୁ ଥିଲା। ଯାତ୍ରୀମାନେ ମେରାମଣ୍ଡଳୀରେ ଓହ୍ଲାଇ ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଲାଗି ଧରୁଥିଲେ ବସ୍। ଫଳରେ ସେଠାରେ ଦୈନିକ ହଜାର ହଜାର ସଂଖ୍ୟାରେ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସମାଗମ ହେଉଥିଲା। ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଆଗମନ ସମୟରେ କଟକ-ଢେଙ୍କାନାଳ-ମେରାମଣ୍ଡଳୀ ଦେଇ ତାଳଚେର ଯାଏ ରେଳପଥ ବିକାଶ ହୋଇସାରିଥିଲା। କଟକ ଓ ଭୁବନେଶ୍ୱରରୁ ତାଳଚେର, ଅନୁଗୋଳ ଦେଇ ସମ୍ବଲପୁର ଯାଏ ନୂତନ ରେଳପଥ ହେବା ପରେ ପୁରୀ, ଭୁବନେଶ୍ୱରରୁ ବହୁ ଦୂରଗାମୀ ଓ ଦ୍ରୁତଗାମୀ ଟ୍ରେନ୍ ଏହି ବାଟଦେଇ ଚଳପ୍ରଚଳ କରୁଛି। କିନ୍ତୁ ହାତଗଣତି ଟ୍ରେନ୍ ମେରାମଣ୍ଡଳୀରେ ରହଣି ଲାଗି ଅନୁମତି ରହିଛି। ବାହାର ରାଜ୍ୟକୁ ଯାଉଥିବା ଟ୍ରେନ୍ ଅଟକୁନାହିଁ। ଅଞ୍ଚଳବାସୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ବହୁବାର ଦାବି ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହାର ଉନ୍ନତୀକରଣ ହେଉନାହିଁ। ନିକଟରେ ଏହାକୁ ଐତିହ୍ୟ ଷ୍ଟେଶନ ଭାବେ ଘୋଷଣା କରିବା ସହ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଏକ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରିବା ଲାଗି ଜିଲା ପ୍ରଶାସନ ନିକଟରେ ଦାବି କରାଯାଇଛି।
୯୮ ବର୍ଷ ପରେ ବି ଅବହେଳିତ
ମେରାମଣ୍ଡଳୀ ରେଳଷ୍ଟେଶନକୁ ୯୮ ବର୍ଷ ପୂରିଲାଣି। ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ଓଡ଼ିଶା ଆଗମନର ବାର୍ତ୍ତା ବହନ କରୁଥିବା ଏହି ଐତିହ୍ୟସମ୍ପନ୍ନ ଷ୍ଟେଶନକୁ ସବୁକ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଣଦେଖା କରାଯାଉଛି। ଏଠାରେ କୌଣସି ଦ୍ରୁତଗାମୀ କିମ୍ବା ଦୂରଗାମୀ ଟ୍ରେନ୍ ରହଣି ହେଉନାହିଁ। ପ୍ଲାଟଫର୍ମର ଉନ୍ନତୀକରଣ କରାଯାଉନାହିଁ। ଆଲୋକୀକରଣ, ଫ୍ଲାଏଓଭର, ୫୫ନଂ. ଜାତୀୟ ରାଜପଥରୁ ସଂଯୋଗୀକରଣ ରାସ୍ତା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରୁନାହିଁ।
-ସୁଧୀର କୁମାର ସାମଲ, ବିଧାୟକ, ଢେଙ୍କାନାଳ
ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ବାର୍ତ୍ତାବହ
୧୯୩୪ରେ ଗାନ୍ଧିଜୀ ଓଡ଼ିଶା ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିବା ବେଳେ ସମ୍ବଲପୁରରୁ ଅନୁଗୋଳ ଆସିଥିଲେ। ସେଠାରୁ କାର୍ରେ ମେରାମଣ୍ଡଳି ଆସି ରେଳଷ୍ଟେଶନରୁ ପାସେଞ୍ଜର ଟ୍ରେନ୍ରେ କଟକ ଯାଇଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ଗାନ୍ଧିଜୀ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପଦଯାତ୍ରା କରି ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଉଥିଲେ। ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ବାର୍ତ୍ତାବହ ସାଜିଥିବା ଏହି ଷ୍ଟେଶନର ନବକଳେବର ଜରୁରୀ।
-ପ୍ରଫେସର ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ମିଶ୍ର,
ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଇତିହାସ ବିଭାଗ ପ୍ରାଧ୍ୟାପକ
ସ୍ମୃତିରକ୍ଷା ପାଇଁ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ ହେଉ
ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ଗସ୍ତ ମେରାମଣ୍ଡଳୀ ରେଳଷ୍ଟେଶନକୁ ଐତିହ୍ୟସମ୍ପନ୍ନ କରିଛି। ଅତୀତରେ ସେଠାରେ ଓଏସ୍ଆର୍ଟିସିର ଡିପୋ ଥିଲା। ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ସ୍ବାକ୍ଷର ବହନ କରୁଥିବା ଏହି ରେଳ ଷ୍ଟେଶନ ପରିସର ଏବଂ ଏହା ନିକଟରେ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରିବା ଲାଗି ଜିଲା ପ୍ରଶାସନକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। ସ୍ଥାନ ଚିହ୍ନଟ ପରେ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯିବ ବୋଲି ଜିଲାପାଳ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛନ୍ତି।
-ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ରଥ, ଶିକ୍ଷାବିତ୍