ଭାରତରେ ଯେତେବେଳେ ‘ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ’ ଆନ୍ଦୋଳନ ହୋଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ଲୋକେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ ଯେ; ଲୁଣ ତିଆରି କରିବାର ପ୍ରକୃତ ମୂଲ୍ୟ କେତେ ଦେବାକୁ ପଡ଼େ। ଏହା ପରେ ଧିରେ ଧିରେ ଦେଶ ନିଜର ଲୁଣ ତିଆରି କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲା। ଆଜିର ସମୟରେ ଲୁଣ ବହୁତ ଶସ୍ତା ମୂଲ୍ୟରେ ଉପଲବ୍ଧ। ମାତ୍ର ଜାଣନ୍ତି କି ଦୁନିଆର ସବୁଠୁ ଦାମୀ ଲୁଣର ମୂଲ୍ୟ କେତେ? ଯଦି ଆପଣ ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଦାମୀ ଲୁଣର ମୂଲ୍ୟ ଜାଣିବେ ତେବେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଖାଦ୍ୟରେ ଲୁଣ ବ୍ୟବହାର ବନ୍ଦ କରିଦେବେ।
ଏବେ ଯାଏ ଆପଣ ଜାଣିଛନ୍ତି ହିମାଳୟର ଗୋଲାପୀ ଲୁଣ ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ମହଙ୍ଗା ଲୁଣ। ମାତ୍ର ଏହା ବି ଭୁଲ୍। ଏହାଠାରୁ ମଧ୍ୟ ବହୁ ଅଧିକ ଦାମୀ ଲୁଣ ରହିଛି। ‘Amethyst Bamboo’ ଲୁଣ ହେଉଛି ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ମୂଲ୍ୟବାନ ଲୁଣ। ଏହା ହେଉଛି ‘Korean Bamboo Salt’, ଯାହା ଏହାକୁ ଏକ ବାଉଁଶ ସିଲିଣ୍ଡରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି।
ଭାରତରେ ୧ କିଲୋଗ୍ରାମ ଲୁଣ ପ୍ୟାକେଟର ମୂଲ୍ୟ ୨୦-୨୫ ଟଙ୍କା କିନ୍ତୁ କୋରିଆ ବାଉଁଶର ୨୪୦ ଗ୍ରାମ୍ ପ୍ୟାକେଟର ମୂଲ୍ୟ ୭ ହଜାର ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ। ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ୧ କିଲୋଗ୍ରାମ ପ୍ୟାକେଟର ମୂଲ୍ୟ ୩୫ ହଜାର ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ। ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ, ଏହା କିପରି ଏତେ ମୂଲ୍ୟବାନ। ପ୍ରକୃତରେ ଏହି ଲୁଣ ତିଆରି ପାଇଁ ବହୁ ପରିଶ୍ରମ କରିବାକୁ ପଡ଼େ।
ଜାଣନ୍ତୁ ଏହି ଲୁଣ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରଣାଳୀ:
କୋରିଆ ସଂସ୍କୃତିରେ ବାଉଁଶ ଲୁଣ ଶହଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଖିଆଯାଉଛି। କିନ୍ତୁ ରୋଷ୍ଟେଡ୍ ବା ରନ୍ଧା ବାଉଁଶ ଲୁଣର ଆବିଷ୍କାର କେବଳ ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଲୁଣକୁ ଏକ ବାଉଁଶ ପାତ୍ରରେ ଭରାଯାଇଥାଏ। ପରେ ଏହାକୁ ମାଟିରେ ବନ୍ଦ କରାଯାଏ। ଏହି ଲୁଣକୁ ଚୁଲିରେ ୯ ଥର ବସାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏହା ଏତେ ଜଟିଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯେ, ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ ୫୦ ଦିନ ଲାଗେ। ଏହି ପୂରା ପ୍ରକ୍ରିୟା ହାତରେ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ ଲୁଣର ମୂଲ୍ୟ ଏତେ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ। ପୂର୍ବରୁ ଲୁଣକୁ ବାଉଁଶରେ ରଖାଯାଇ କେବଳ ୨-୩ ଥର ରନ୍ଧା ଯାଉଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଧିରେ ଧିରେ ଏହା ଦେଖାଗଲା ଯେ, ଲୁଣକୁ ଅନେକ ଥର ରାନ୍ଧିବା ଦ୍ୱାରା ଏଥିରେ ବାଉଁଶର ଗନ୍ଧ ଆସେ ଏବଂ ଅପରିଷ୍କାରତା ବହୁତ କମିଯାଏ। ଏହି କାରଣରୁ ଏହି ଲୁଣକୁ ଦୁନିଆର ଶୁଦ୍ଧ ତଥା ଦାମୀ ଲୁଣ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।