ପୁରୀ ଅଫିସ, ୨୩ା୬: ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ଯାତ୍ରା ଓ ଦୈନନ୍ଦିନ ନୀତିକାନ୍ତି ସମ୍ପାଦନ ପାଇଁ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଭିତରେ ଏବଂ ବାହାରେ ପ୍ରାୟ ୧୧୯ ପ୍ରକାର ସେବକ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥାନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଭୋଇ ସେବକ ଅନ୍ୟତମ। ଭୋଇ ସେବକମାନେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଦୋଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାଠାରୁ ରଥଭଙ୍ଗା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେବା କରିଥାନ୍ତି। ଭୋଇସେବା ଏକ ଗୋଷ୍ଠୀଗତ ସେବା। ଭୋଇ ସେବକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜଣେ ସର୍ଦ୍ଦାର ରହିଥାନ୍ତି। ତାଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କ୍ରମେ ଭୋଇ ସେବକମାନେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି। ଦୋଳପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ ଦୋଳବେଦୀ ମଣ୍ଡପରେ ଭୋଇସେବକମାନେ ଚାନ୍ଦୁଆ ବାନ୍ଧିଥାନ୍ତି। କାଳୀୟଦଳନ ନୀତି ଲାଗି ମାର୍କଣ୍ଡ ପୋଖରୀରେ ଭାଡ଼ି ତିଆରି କରନ୍ତି। ଘୋଷଯାତ୍ରାରେ ଭୋଇସେବକଙ୍କ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ସେମାନେ ରଥଖଳା, ରଥଚାଳି, ଚନ୍ଦନ ଚକଡ଼ା ଚାଳି ଏବଂ ବାହାର ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା ପୂର୍ବରୁ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ ପନ୍ତି ଛାମୁଡ଼ିଆ ତିଆରି କରିଥାନ୍ତି। ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରାରେ ନନ୍ଦା ଓ ଭଦ୍ରା ନାମକ ଚାପଡ଼ଙ୍ଗାରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଚଳନ୍ତି ପ୍ରତିମା ଏବଂ ପଞ୍ଚମହାଦେବ ବସି ନରେନ୍ଦ୍ର ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ନୌକା ବିହାର କରିଥାନ୍ତି। ଏହି ଡଙ୍ଗା ଦୁଇଟି ନରେନ୍ଦ୍ର ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ବର୍ଷ ସାରା ବୁଡ଼ି ରହିଥାଏ। ଚୈତ୍ର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଭୋଇ ସେବକମାନେ ପାଣିରୁ ଏହି ନୌକା କାଢ଼ିଥାନ୍ତି। ଚାପଡଙ୍ଗା ନିର୍ମାଣରେ ସହଯୋଗ କରିଥାନ୍ତି। ବାହାର ଚନ୍ଦନଯାତ୍ରା ସରିବା ପରେ ଡଙ୍ଗା ଦୁଇଟିକୁ ପୁଣି ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ବୁଡ଼ାଇ ଦେଇଥାନ୍ତି। ରଥଖଳାରେ ମହାରଣା ସେବକଙ୍କୁ କାଠ ଯୋଗାଇ ଥାନ୍ତି। ସିଙ୍ଗଡ଼ା ବାଡ଼ିଆ, ଦଣ୍ଡାଫ୍ରେମ୍ ପକାଇବା, ଚାରିନାହାକା, ପାରାଭାଡ଼ି, ଭୂଇଁ, ପୋଟଳ, ନାଟଗୋଡ଼ ଓ ବେଢ଼ା ପ୍ରଭୃତି ରଥ ଉପରକୁ ଉଠାଇଥାନ୍ତି। ଘୋଷଯାତ୍ରା ଦିନ ରଥରେ ଚାରମାଳ ବାନ୍ଧିବା, ଘୋଡ଼ା ଯୋଖା, ରଥକୁ ସାରଥିଙ୍କୁ ନେବା ସହ ରଥମୋଡ଼ରେ ସହଯୋଗ କରିଥାନ୍ତି। ସେହିପରି ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରାରେ ସେବା ଯୋଗାଇଥାନ୍ତି। ରଥ ନିର୍ମାଣ ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୯ଟି ହରିବୋଲ ପକାଇଥାନ୍ତି। ରଥ ଉପରି ଭାଗ କାମ ଆରମ୍ଭ ପୂର୍ବରୁ ରଥଖଳା ନିକଟସ୍ଥ ମା’ ଚର୍ଚ୍ଚିକାଙ୍କ ନିକଟରେ ଆମିଷ ରୋଷେଇ ଏବଂ କାମ ସରିବା ପରେ ମା’ ହରଚଣ୍ଡୀ ଓ ରଥ ଭଙ୍ଗା ପରେ ମା’ ରାମଚଣ୍ଡୀଙ୍କ ନିକଟରେ ବୋଦା ବଳି ଦିଆଯିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ତିନିରଥ ନିର୍ମାଣରେ ୭୭ଜଣ ଭୋଇ ସେବକ ନିୟୋଜିତ ଥିବା ଭୋଇ ସର୍ଦ୍ଦାର ରବି ଭୋଇ କହିଛନ୍ତି। ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଖେଇ ଓ ଖୋରାକି ଦିଆଯାଇଥାଏ। ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ସେବା କରି ସେମାନେ ଭାଗ୍ୟବାନ ବୋଲି ରବି କହିଛନ୍ତି।