ଚତୁରତା ଫସର ଫାଟିଲା

୨୦୧୪ ନିର୍ବାଚନରେ ଯେତେବେଳେ ଭାଜପା କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲା ସେତେବେଳେ କହିଥିଲା ଯେ, ବିଦେଶୀ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଯେଉଁମାନେ ପୂର୍ବ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲାଭବାନ ହୋଇ କଳାଟଙ୍କା ରଖିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ନାମ ପ୍ରକାଶ କରିବା ସହିତ ସେହିସବୁ ଅର୍ଥକୁ ଦେଶକୁ ଫେରାଇ ଅଣାଯିବ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟକୁ ୧୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଦିଆଯିବ। କିନ୍ତୁ ସେହି ୧୫ ଲକ୍ଷ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆସିନାହିଁ। ଏପରିକି ମୋଦି ସରକାରଙ୍କର ଦୀର୍ଘ ୧୦ ବର୍ଷ ବିତିଯିବା ପରେ ବି କୌଣସି ଗୋଟିଏ ନାମ ପଦାକୁ ଆସିପାରି ନାହିଁ। ଏହାର ଦୁଇଟି ଅର୍ଥ ହୋଇପାରେ। ପ୍ରଥମ କଥାଟି ହେଉଛି ମୋଦି ସରକାରଙ୍କ ଏହି କଥା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମିଥ୍ୟା ଥିଲା। ଦ୍ୱିତୀୟଟି ହେଉଛି ଯେଉଁସବୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଶିଳ୍ପପତି କିମ୍ବା ରାଜନେତା ବିଦେଶୀ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଭାରତରୁ ଲୁଟିଥିବା ପଇସାକୁ ରଖିଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ବୁଝାମଣା ଓ ନେଣଦେଣ ହୋଇଯାଇଥିବାରୁ କୌଣସି ଅର୍ଥ ଫେରିଲା ନାହିଁ।
ଓଡ଼ିଆରେ ଗାଉଁଲି କଥା ଅଛି ”ଯିଏ ଥରେ ମିଛ କହେ, ସିଏ ବାରମ୍ବାର ମିଛ କହିପାରେ।“ ବିଦେଶରେ ଭାରତର ଧନ ଠୁଳ ରହିଛି ବୋଲି ଦାବି କରିଆସୁଥିବା ମୋଦି ନିଜେ କ୍ଷମତାରେ ଥାଇ ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ଯୋଜନାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇଲେ। ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ମାଧ୍ୟମରେ ଯେଉଁମାନେ ରାଜନୈତିକ ଦଳକୁ ଅର୍ଥ ଦେବାକୁ ଚାହିଁବେ ତାଙ୍କ ନାମ ଗୋପନ ରଖାଯିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ଅନ୍ୟପଟେ ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସଂସ୍ଥା ୨୦ ହଜାର ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଦଳକୁ ଦାନ ଦେବ ତାହାକୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଭାବେ ସର୍ବସମ୍ମୁଖରେ ଜଣାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ଯୋଜନାରେ ଏହିଭଳି ଗୋପନୀୟତା ଯୋଗୁ ତାହାର ସ୍ବଚ୍ଛତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ୧୩ ହଜାର କୋଟି ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ମାଧ୍ୟମରେ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ଆସିଛି। ଜଣାଥାଉ ଯେ ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ କେବଳମାତ୍ର ୧ ହଜାର, ୧୦ ହଜାର, ୧ ଲକ୍ଷ, ୧୦ ଲକ୍ଷ ଏବଂ ୧ କୋଟି ମୂଲ୍ୟର ଚିଠା ମାଧ୍ୟମରେ ଷ୍ଟେଟ୍‌ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍‌ ଇଣ୍ଡିଆ (ଏସ୍‌ବିଆଇ) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର ବିଷୟ ହେଲା ୯୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ୧ କୋଟି ମୂଲ୍ୟର କିଣାଯାଇଛି। ଏହା ପ୍ରମାଣ କରୁଛି ଯେ ସାଧାରଣ ଜନତା ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ମାଧ୍ୟମରେ ତାଙ୍କ ପ୍ରିୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ଅର୍ଥ ଦାନ କରିନାହାନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟରେ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ କିଣିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ଓ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କ ନାମ ଜାଣିବାର ଅଧିକାର ଜନତାଙ୍କର ଅଛି। କାରଣ ଏହି ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ କିମ୍ବା କମ୍ପାନୀ ଆଡକୁ ନବନିର୍ବାଚିତ ସରକାର ଢଳିବା ଅବଶ୍ୟମ୍ଭାବୀ।
ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ଯୋଜନା ବିରୋଧରେ ଆସୋସିଏଶନ ଅଫ୍‌ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍‌ ରିଫର୍ମସ (ଏଡିଆର୍‌) ଏବଂ ଅନ୍ୟ କେତେକ ସଂସ୍ଥା ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରସ୍ଥ ହୋଇଥିଲେ। ଗତ ଫେବୃଆରୀ ୧୫ ତାରିଖରେ ସେହି ଯୋଜନାକୁ ବେଆଇନ ଘୋଷଣା କରି ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଏସ୍‌ବିଆଇ ଯିଏକି ଏକମାତ୍ର ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ ଗ୍ରହଣ କରିବାର କ୍ଷମତାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା, ତାହା ନିକଟରେ ଥିବା ବଣ୍ଡ୍‌ ସମ୍ପର୍କିତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ସୁଦ୍ଧା ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ପ୍ରଦାନ କରିବ। ଷ୍ଟେଟ୍‌ବ୍ୟାଙ୍କ ସେହି ରାୟକୁ ମାନିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ତଥ୍ୟ ଦେବାକୁ ଜୁନ୍‌ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ନିବେଦନ କଲା। ସେହି ନିବେଦନ ଉପରେ ଶୁଣାଣି କରି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ଏଡିଆର୍‌, ସିପିଏମ୍‌ ଏବଂ କାନ୍‌କାଜ୍‌ (ଏକ ଏନ୍‌ଜିଓ) ତରଫରୁ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟରେ ଆବେଦନ କରାଗଲା ଯେ ଆଜିର ଯୁଗରେ ଷ୍ଟେଟ୍‌ବ୍ୟାଙ୍କ ପାଖରେ ସବୁ ତଥ୍ୟ କମ୍ପ୍ୟୁଟରାଇଜ୍‌ଡ ହୋଇ ରହୁଛି। ତତ୍‌ସହିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍‌ ବଣ୍ଡ୍‌ କିଣିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ବା ସଂସ୍ଥା ବାଧ୍ୟବାଧକତାମୂଳକ ତାଙ୍କର କଓ୍ବୋଇସି ପୂରଣ କରିଛନ୍ତି। ସେଥିପାଇଁ ଷ୍ଟେଟ୍‌ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ଏକାଠି କରି ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ହେଲେ ମାତ୍ର ଘଣ୍ଟାଏ କି ଦୁଇଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗିବ। ଅଧିକ ସମୟ ମାଗିବା ପଛରେ ଏସ୍‌ବିଆଇର ମନ୍ଦ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହିଛି ବୋଲି ସମସ୍ତେ ବୁଝିପାରିଲେ। ବ୍ୟାଙ୍କର ନିବେଦନରେ ଜୁନ୍‌ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମୟ ମାଗିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ନିର୍ବାଚନ ଶେଷ ହୋଇଯାଇଥିବ।
ଯିଏ କଳାଧନ ବିଦେଶରୁ ଫେରାଇ ଆଣିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ ସିଏ ଏବେ ତାଙ୍କ ଅଧୀନ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ତଥ୍ୟ ଦେବାରୁ ବିରତି ରହିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥାଇ ପାରନ୍ତି ବୋଲି କେତେକ ମହଲରେ ଆଲୋଚନା ହେଉଛି। ଆଜିର ଶୁଣାଣି ପରେ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ ଆସନ୍ତାକାଲି ଅର୍ଥାତ୍‌ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୨ ତାରିଖରେ ଷ୍ଟେଟ୍‌ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ଦେବାକୁ କଡ଼ା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏଭଳି ସମୟସୀମାରେ କାମ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ସାଧାରଣରେ ଭାରତୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ କେହି କାହାକୁ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ। ଏହି ଖବର ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚକୁ ଚାଲିଆସିଲେ ରାଜନୈତିକ କ୍ଷତି ଘଟିପାରେ ବୋଲି ବୋଧହୁଏ ସରକାର ଚିନ୍ତା କଲେ। ସେଥିପାଇଁ ବିନା ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ସିଏଏ (ନାଗରିକ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ) କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ ବୋଲି ଆଜି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।