ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ତାଙ୍କ ନୀତିଶାସ୍ତ୍ର ପୁସ୍ତକରେ ଜୀବନର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ବିଷୟରେ ଅନେକ କଥା କହିଛନ୍ତି। ସେ ଏଥିରେ ଏପରି ୪ଟି କାର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି, ଯାହାକୁ ନେଇ ସେ କୁହନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଏହି ୪ ଜିନିଷ କରିନାହାନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ଅର୍ଥହୀନ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ସେହି ୪ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ…
ଏହି ଶ୍ଳୋକରେ ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯିଏ ଭଲ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଧର୍ମ ଅର୍ଜନ କରେ ତାଙ୍କ ଜନ୍ମ ସଫଳ ହୁଏ। ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଧର୍ମ ଅନୁସରଣ କରିବା ଏବଂ ସେହି ରାସ୍ତାରେ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରିବା ଉଚିତ।
ଏଥି ସହିତ ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନରେ କାମ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯାଏ। ତାଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କାମ ଲାଗି ମୋକ୍ଷ ପାଇଥାଏ। ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର କାମ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ବିବାହ କରିବା ଉଚିତ ପିଲା ମଧ୍ୟ ଜନ୍ମ କରିବା ଉଚିତ। କାରଣ ଏହା ବିନା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ସଫଳ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ନାହିଁ।
ସଫଳ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ରୋଜଗାର କରିବା ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବା ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜିନିଷ । ଯିଏ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରିନଥାଏ, ସେ ପୃଥିବୀରେ ଜନ୍ମ ହେବା ବୃଥା ଅଟେ।
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଏହି ଶ୍ଳୋକରେ ଧର୍ମ, କାମ ଏବଂ ଅର୍ଥ ସହିତ ମୋକ୍ଷ ବିଷୟରେ କହିଛନ୍ତି। ଉପରୋକ୍ତ ଏହି ୩ ଜିନିଷ ଅନୁସରଣ କରି ଜଣେ ମୋକ୍ଷ ହାସଲ କରିପାରିବ। ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଏଥିରୁ କୌଣସି ଜିନିଷ ନକରନ୍ତି ତାଙ୍କର ଜୀବନର କୌଣସି ଅର୍ଥ ନାହିଁ ।