ପୋର୍ଟ ମୋର୍ସବି: ଜୀବଜଗତରେ ଅନେକ ପଶୁ ଓ ପକ୍ଷୀ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ସହଜରେ ଦେଖା ଦିଅନ୍ତି ନାହିିଁ। ସେମାନେ ଜନବସତିଠାରୁ ଦୂରରେ ରହିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ପାଲଟିଛି, ଯାହାଫଳରେ ଗୋପନରେ ରହିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରୁଥିବା ଜୀବ ଖାଦ୍ୟ ଅନ୍ବେଷଣ ପାଇଁ ବହାରକୁ ଆସୁଛନ୍ତି। ନିକଟରେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ପାପୁଆ ନ୍ୟୁଗିନିଆରେ ବ୍ଲାକ୍ ନାପ୍ଡ ଫେଜାଣ୍ଟ ପାରାକୁ ଦେଖିଛନ୍ତି। ଶତାଧିକ ବର୍ଷରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ସମୟ ଧରି କୁକୁଡ଼ା ଆକାରର ଏହି ଦୁର୍ଲଭ ପକ୍ଷୀର କୌଣସି ଖବର ନ ଥିଲା। ଫଳରେ ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ୨୦ ବିଲୁପ୍ତ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ସୂଚୀରେ ସାମିଲ କରାଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ପାପୁଆ ନ୍ୟୁଗିନିଆର କିଲକେରାନ୍ ପର୍ବତରେ ଫେଜାଣ୍ଟ ପାରା ଦେଖାଯାଇଛି। ୧୮୮୨ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ଏହାକୁ ଦେଖାଯାଇଥିବା ଲଷ୍ଟ ବାର୍ଡ ପ୍ରୋଗ୍ରାମର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଜନ୍ ମିଟରମେଇର କହିଛନ୍ତି।
ଫେଜାଣ୍ଟ ପାରା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ତଥ୍ୟ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଏକ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଟିମ୍ କ୍ୟାମେରା ଜରିଆରେ ଏହି ବିରଳ ପକ୍ଷୀର ଚିହ୍ନଟ କରିଥିଲେ। ଦଳ ଲୁକ୍କାୟିତ ଭାବେ ରହୁଥିବା ୧୫୦ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଚିହ୍ନଟ କରିଛନ୍ତି। ପାପୁଆ ନ୍ୟୁଗିନିଆ ନିକଟରେ ଥିବା ଫେରଗୁସୋନ୍ ଆଇଲାଣ୍ଡରେ ଫେଜାଣ୍ଟ ପାରାର ସନ୍ଧାନ ପାଇଁ ୨୦୧୯ରେ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଏକ ଟିମ୍ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କୁ ସଫଳତା ମିଳି ନ ଥିଲା।