କେବେ ଦେଖିଛନ୍ତି କି କେହି ଏକାଥରକେ ଦୁଇଟି ଶଙ୍ଖ ବଜାଇବାର। ଯଦି ନା ତେବେ ଲକ୍ଷ୍ନୌର ୭୭ ବର୍ଷୀୟ ମହେଶଙ୍କୁ ଦେଖନ୍ତୁ ଯିଏ ୧୯୯୦ ପରଠାରୁ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଦୁଇଟି ଶଙ୍ଖ ବଜାଇ ଆସୁଛନ୍ତି। ଦୁଇଟି ଶଙ୍ଖ ବଜାଇବା ହେତୁ ସମଗ୍ର ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କୁ ‘ଶଙ୍ଖନାଦୀ’ ନାମରେ ଜାଣନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସେ ତାଙ୍କ ନାମ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଟାଇଟଲ ମଧ୍ୟ ଯୋଡ଼ିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାମ ମହେଶ ଶଙ୍ଖନାଦୀ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ମହେଶ ମଧ୍ୟ ଶଙ୍ଖ ଉପରେ ଗବେଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଯାହା ସେ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରକାଶ ପାଇବାକୁ ଯାଉଛି।
ମହେଶ କହିଛନ୍ତି, ତାଙ୍କର ୪ଟି ମୁଖ୍ୟ ଶଙ୍ଖ ଅଛି। ଯାହା ଅତି ପ୍ରାଚୀନ। ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଶଙ୍ଖ ଜଗନ୍ନାଥଧାମ ପୁରୀର, ଦ୍ୱିତୀୟଟି କେଦାରନାଥରୁ, ତୃତୀୟଟି ଦ୍ୱାରିକାନାଥରୁ। ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଥିବା ଚତୁର୍ଥ ଶଙ୍ଖ ହେଉଛି ରାମେଶ୍ୱରମ୍ରୁ। ଏହି ଶଙ୍ଖଗୁଡ଼ିକ ବହୁତ ଜୋର୍ରେ ବାଜନ୍ତି। ସେ କୁହନ୍ତି, ଶଙ୍ଖରେ ମଧ୍ୟ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳା ଅଛନ୍ତି। ଯେଉଁ ଶଙ୍ଖ ଅତି ଉଚ୍ଚରେ ବାଜିଥାଏ ତାହା ହେଉଛି ପୁରୁଷ ଶଙ୍ଖ। ଯିଏ କମ୍ ଧ୍ୱନିରେ ବାଜେ ତାହା ମହିଳା ଶଙ୍ଖ। ଯେଉଁମାନେ ନିୟମିତ ଭାବରେ ଶଙ୍ଖ ବଜାନ୍ତି ସେମାନେ ଉଭୟ ଭିତରେ ଥିବା ପାର୍ଥକ୍ୟ ବୁଝିପାରିବେ।
ମହେଶ କୁହନ୍ତି, ଖୁବ୍ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ଶଙ୍ଖ ହେଉଛି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଶାଳୀ, କାରଣ ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ସମୟରେ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏବଂ ଶଙ୍ଖ ମିଳିଥିଲେ। ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମା’ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ॥ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ହେତୁରୁ ଶଙ୍ଖ ହେଉଛି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଶାଳୀ। ବୈଜ୍ଞାନିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ବିଷୟରେ ସେ କହିଛନ୍ତି, ଶଙ୍ଖ ବଜାଉଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଯକ୍ଷ୍ମାରୋଗ କେବେ ହେବ ନାହିଁ। କାରଣ ତାଙ୍କର ଫୁସ୍ଫୁସ୍ ଏତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଯେ, ଫୁସ୍ଫୁସ୍ ସହିତ ଜଡ଼ିତ କୌଣସି ରୋଗ ହେବ ନାହିଁ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଯେଉଁମାନେ ଶଙ୍ଖ ବଜାନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ହାର୍ଟ ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତିଶାଳୀ। ଶଙ୍ଖ ବଜାଇଲେ ମୁହଁରେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳତା ଆସେ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଶଙ୍ଖ ବଜାଇଲେ ଘରେ ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥାଏ। ସେ କହିଛନ୍ତି , ସେ ୧୦୬ଟି ମୁଖ୍ୟ ଗବେଷଣା ଲେଖିଛନ୍ତି। ଏହି ଅନୁସନ୍ଧାନ ମଧ୍ୟ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରକାଶ ପାଇବ।
୬ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୯୨ରେ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ବିବାଦୀୟ ଢାଞ୍ଚା ଭୁଶୁଡ଼ିବା ପରେ ମହେଶ ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ। ତାଙ୍କର ପୂରା ପରିବାର କର ସେବକ ଅଟନ୍ତି। ରାମ ମନ୍ଦିର ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ମହେଶ ଶଙ୍ଖ ବଜାଇ ସେବକମାନଙ୍କର ଉତ୍ସାହ ବଢ଼ାଉଛନ୍ତି। ଏଠାରୁ ସେ ଶଙ୍ଖନାଦୀଙ୍କ ପରିଚୟ ପାଇଥିଲେ। ସେ ମଧ୍ୟ ରାମ ମନ୍ଦିର ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ଜେଲ ଯାଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତ ସଂଘର୍ଷର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଶଙ୍ଖ ବଜାଇବା ବନ୍ଦ କରି ନ ଥିଲେ ଏବଂ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଦୁଇଟି ଶଙ୍ଖ ବଜାଇ ଆସୁଛନ୍ତି। ରାମ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହେଉଥିବା ଜାଣି ସେ ବହୁତ ଖୁସି ଏବଂ ଭାବପ୍ରବଣ ହୋଇପଡ଼ିଛନ୍ତି।