ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ୍ ଟେଲିକମ୍ୟୁନିକେଶନ ବଜାର। ଏହାର ପଞ୍ଜୀକୃତ ସବ୍ସ୍କ୍ରାଇବର ବା ଉପଭୋକ୍ତାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୧୨୦ କୋଟି। ଭାରତ ସରକାର ଆୟକର ପରେ ଟେଲିକମ୍ୟୁନିକେଶନରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ବାଧିକ ରାଜସ୍ବ ସଂଗ୍ରହ କରିଥାଆନ୍ତି। ଏକ ବିଶାଳ ସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀ ସଂସ୍ଥା ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ସହ ଏହାର ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ବିତ କରିବା ସକାଶେ ଭାରତ ସରକାର ୧୯୯୭ରେ ଟେଲିକମ୍ ରେଗୁଲେଟୋରି ଅଥରିଟି ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡଆ (ଟ୍ରାଇ) ନାମରେ ଏକ ବୈଧାନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରକ ଗଠନ କରିଥିଲେ। ଏଥିରେ ଜଣେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ, ଦୁଇ ଜଣ ପୂର୍ଣ୍ଣକାଳୀନ ଓ ଦୁଇ ଜଣ ସାମୟିକ ସମୟ ପାଇଁ ସଦସ୍ୟ ରହିବାର ବିଧି ରହିଆସିଛି। ଜାନୁୟାରୀ ୨୦୦୦ରେ ଏହି ଆଇନକୁ ଅଧ୍ୟାଦେଶ ଜରିଆରେ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ଟେଲିକମ୍ ଡିସ୍ପୁଟ୍ସ୍ ସେଟଲ୍ମେଣ୍ଟ ଆଣ୍ଡ୍ ଆପିଲେଟ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ (ଟିଡିଏସ୍ଏଟି) ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥିଲା। ଟେଲିକମ୍ ସଂକ୍ରାନ୍ତ ନ୍ୟାୟିକ ଓ ବିବାଦୀୟ କାର୍ଯ୍ୟର ସମାଧାନ ଦାୟିତ୍ୱ ଟ୍ରାଇ ନିକଟରୁ ଟିଡିଏସ୍ଏଟିକୁ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ତେବେ ରାଜସ୍ବ ସୃଷ୍ଟି ଭଳି ବଡ଼ ଦାୟିତ୍ୱ ଟ୍ରାଇ ନିକଟରେ ଥିବାରୁ ଏ ଦିଗରେ ଏହାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥାଆନ୍ତି। ୩୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ଆର୍.ଏସ୍. ଶର୍ମା ଅବସର ନେବା ପରେ ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ୧୯୮୬ ବ୍ୟାଚ୍ର ଗୁଜରାଟ କ୍ୟାଡର ଆଇଏଏସ୍ ଅଧିକାରୀ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ସେ ତିନି ବର୍ଷ କିମ୍ବା ୬୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ପହଞ୍ଚିବା ଯାଏ ଏହି ପଦବୀରେ ରହିପାରିବେ ବୋଲି ନିଯୁକ୍ତି ସଂକ୍ରାନ୍ତ କ୍ୟାବିନେଟ କମିଟି ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି।
ବାଘେଲା ସର୍ବଭାରତୀୟ ସେବା ଅଧିକାରୀ ଭାବେ ରାଜ୍ୟଠାରୁ କେନ୍ଦ୍ର ଯାଏ ବହୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦବୀରେ ରହିଆସିଛନ୍ତି। ଗୁଜରାଟର ବି. କେ. ସ୍କୁଲ ଅଫ୍ ବିଜ୍ନେସ୍ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟରୁ ଫାଇନାନ୍ସରେ ଏମ୍ବିଏ କରିଥିବା ବଘେଲା ଗୁଜରାଟର କମିଶନର ଅଫ୍ କମର୍ସିଆଲ୍ ଟାକ୍ସ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ୨୦୦୮ରେ ସେ କାଣ୍ଡଲା ବନ୍ଦରର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ। କୁହାଯାଉଛି ସେ ସେହି ସମୟରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ଶୁଭ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଆସିଥିଲେ। ୨୦୧୭ରେ ଜିଏସ୍ଟି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ସେ ପ୍ରମୁଖ ଅମଲାତନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ଜିଏସ୍ଟି ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କମିଟିର ଆବାହକ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ। ତେବେ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଫର୍ମାସ୍ୟୁଟିକାଲ୍ସ ସଚିବ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ସେ ବହୁ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି। ଔଷଧ ଏବଂ ଡାକ୍ତରୀ ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ମୂଲ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରି ପ୍ରଶାସନିକ ଦକ୍ଷତା ପ୍ରତିପାଦନ କରିପାରିଛନ୍ତି। ଏବେ ବାଘେଲା ଟେଲିକମ୍ କ୍ଷେତ୍ରର ମୁଖ୍ୟ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ଆଗରେ ଅନେକ ଆହ୍ବାନ ରହିଛି। ଗତ କିଛିବର୍ଷ ଧରି ଭାରତୀୟ ଟେଲିକମ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟା ଦେଖା ଦେଇଚାଲିଛି। ୨ଜି ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରମ୍ ଦୁର୍ନୀତିଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବିଭିନ୍ନ କମ୍ପାନୀ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବସାୟିକ କାରଣକୁ ନେଇ ବିବାଦ ଉପୁଜିଚାଲିଛି। ପୁଣି ୫ଜି ଟେଲିକମ୍ୟୁନିକେଶନ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଲାଗି ଯୋଜନା ଚାଲିଛି। ଅଦ୍ୟାବଧି ୫ଜି ନିଲାମ ପ୍ରକ୍ରିୟା ହୋଇପାରି ନ ଥିବାରୁ ଏହା ବାଘେଲାଙ୍କ ପାଇଁ ନୂଆ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ହୋଇପାରେ। ସେହିପରି ପାରମ୍ପରିକ କେବୁଲ ଟିଭି ସହ ଫାଇବର-ଅପ୍ଟିକ୍ ସଂଯୋଗ କରାଯାଇ କନ୍ଭର୍ଜଡ୍ ମିଡିୟମ୍ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରାଯାଉଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ, ଫିକ୍ସଡ୍ ଲାଇନ୍ ଓ କେବୁଲ ଟିଭି ମାର୍କେଟ ମଧ୍ୟରେ ମିଶ୍ରଣ କରାଗଲେ ଏକକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରିବ। ତେବେ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଟେଲିକମ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦିନକୁ ଦିନ ଯେଉଁ ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଇ ନୂତନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିକଶିତ କରାଯାଉଛି ବାଘେଲା ସେହି ଧାରାରେ ଭାରତକୁ ସାମିଲ କରି ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇ ନେବେ ବୋଲି ଆଶା।
-ଜିତେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ନାୟକ