ହାଇଦ୍ରାବାଦ,୩।୬ : ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂଗଠନ (ଇସ୍ରୋ) ମୁଖ୍ୟ ଏସ. ସୋମନାଥ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବ ପୁରାତନ ଶାସ୍ତ୍ର ବେଦ ଏବଂ ପୁରାତନ ଭାଷା ସଂସ୍କୃତକୁ ନେଇ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ତବ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ସେ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି ବୈଜ୍ଞାନିକ ଧାରଣା ଯେପରିକି ବୀଜ ଗଣିତ, ବର୍ଗ ମୂଳ, ସମୟର ଧାରଣା, ସ୍ଥାପତ୍ୟ, ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ଗଠନ, ଧାତୁ ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ଏପରିକି ବିମାନ ଚଳାଚଳ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ପ୍ରଥମେ ବେଦରେ ମିଳିଥିଲା।
ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଉଜ୍ୱୟନୀରେ ଅବସ୍ଥିତ ମହର୍ଷି ପାନିନୀ ସଂସ୍କୃତ ଏବଂ ବୈଦିକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସମାରୋହକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି ଏଭଳି କହିଛନ୍ତି। ଭାରତୀୟ ଆବିଷ୍କାର ଆରବ ଦେଶ ତଥା ପରେ ସେଠାରୁ ୟୁରୋପରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହାକୁ ଆଧୁନିକ ବିଜ୍ଞାନ ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରାଯାଇ ଆମ ସମ୍ମୁଖରେ ରଖାଯାଇଥିଲା। ଏହା ଘଟିଥିଲା କାରଣ ସଂସ୍କୃତ ସେହି ସମୟରେ ଏକ ମୌଖିକ ଭାଷା ଥିଲା ଏବଂ ପରେ ଲୋକମାନେ ଏହା ପାଇଁ ଦେବନାଗରୀ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ। ପାନିନୀ ସଂସ୍କୃତ ବ୍ୟାକରଣର ନିୟମ ଲେଖିଛନ୍ତି ।
ଭାଷାର ବାକ୍ୟବିନ୍ୟାସ ଏବଂ ଗଠନ ଏହାକୁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇପାରିଥିଲା। କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତା (ଏଆଇ) ପାଇଁ ସଂସ୍କୃତର ଉପଯୁକ୍ତତା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ସଂକେତ ଲେଖିବା ବିଷୟରେ ସେ କହିଥିଲେ। ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ ଏବଂ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ସଂସ୍କୃତକୁ ବହୁତ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି। ସଂସ୍କୃତ ଏକ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଭାଷା ଭଳି ସହଜ ଅଟେ ଏବଂ କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତା ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ଶିଖନ୍ତି। ଗଣନା ପାଇଁ ସଂସ୍କୃତକୁ କିପରି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ ସେନେଇ ଅନେକ ଗବେଷଣା ଚାଲିଛି। I ସଂସ୍କୃତର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନେକ ଲାଭ ମଧ୍ୟ ଅଛି ।
ସଂସ୍କୃତରେ ଲିଖିତ ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟ ଏହାର ମୂଳ ଏବଂ ଦାର୍ଶନିକ ରୂପରେ ବହୁତ ସମୃଦ୍ଧ। ବ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷର ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ଯାତ୍ରାରେ ସଂସ୍କୃତରେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ଅବଦାନର ଛାପ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ, ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ, ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ, ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଏରୋନେଟିକାଲ ବିଜ୍ଞାନରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ଲେଖାଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ସେଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରାଯାଇ ନାହିଁ॥
ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ଉପରେ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ପାଠ ସୂର୍ଯ୍ୟ ସିଦ୍ଧାନ୍ତଙ୍କ ଉଦାହରଣ ଦେଇ ସେ କହିଛନ୍ତି, ଏହାକୁ ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀର ସଂକଳନ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏହି ପୁସ୍ତକ ବିଶେଷ ଭାବରେ ସୌର ମଣ୍ଡଳ, ସମସ୍ତ ଗ୍ରହ କିପରି ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚାରିପଟେ ଘୂରି ବୁଲୁଛି, ଗତିର ସମୟ, ଘଟଣାର ସମୟ ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ବିଶେଷ ଭାବରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ। ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜ୍ଞାନ ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଆମ ସହିତ ଥିଲା।