ମହାକାଳପଡ଼ା, ୨୩ା୧୦ (ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ବାଇଁ): କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲା ମହାକାଳପଡ଼ା ବ୍ଲକ ଉପକୂଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଭିନ୍ନ ମଣ୍ଡପଗୁଡିକରେ ମା’ ଜଗତଜନନୀ ଦୁର୍ଗାପୂଜା, ପ୍ରଭୁ ନୀଳମାଧବ ଓ ବନଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୃଣ୍ମୟୀ ପ୍ରତିମା ପଜା କରୁଛନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ମା’ ପୀଠରେ ମହିଳା ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ମହାଷ୍ଟମୀରେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଛନ୍ତି। ବ୍ଲକର ରାମନଗର ପଞ୍ଚାୟତର ବରଜ ବାହାକୁଦ ଗ୍ରାମରେ ଜରା ଶବର ବଂଶଜମାନଙ୍କର ପାରମ୍ପରିକ ପ୍ରଭୁ ନୀଳମାଧବ ଓ ବ୍ୟାଘ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ମା’ ବନଦୁର୍ଗା ଅଧିଷ୍ଠିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ବରଜ ଗାଁର ମୁରବୀମାନେ କହିବା କଥା କେଉଁ ଆବାହନ କାଳରୁ ପୂର୍ବଜମାନେ ଏହି ନୀଳମାଧବ ଓ ବନଦୁର୍ଗା ପୂଜା କରି ଆସୁଛନ୍ତି। ଆମ ପୂର୍ବ ବଂଶଜ ଜରା ବିରୁପ ବିଶ୍ୱାବସୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ପ୍ରାୟତଃ ଏହି ବରଜ ଗ୍ରାମ ଘଞ୍ଚ ଅରଣ୍ୟରେ ପରିପୂର୍ଣ ଥିଲା। ଦିନରେ ବାଘର ଉପଦ୍ରବ ଥିଲା। ଉକ୍ତ ଦିନ ଶହେରୁ ଦେଢ଼ଶହ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହି ବରଜ ଗ୍ରାମରେ ବ୍ୟାଘ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ମା’ ବନଦୁର୍ଗା ଓ ବିଶ୍ୱାବସୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ପୂଜା କରି ଆସୁଛନ୍ତି। ଏହି ପୂଜା ମଣ୍ଡପରେ ଲଳିତା, ଶବରୀଶବର ଓ ସଖୀମାନେ ପୂଜା ପାଉଛନ୍ତି। ମା’ ବନଦୁର୍ଗା ଓ ନୀଳମାଧବଙ୍କୁ ଫଳ ଫୁଲୁରି ଆଦି ନୈବେଦ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ।
ବରଜ, ବାଲିପାଟ ଆଦି ଗ୍ରାମରେ ୧୦୫ ପରିବାର ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଆବାଳ ବୃଦ୍ଧ ବନିତା ପୂଜା ମଣ୍ଡପରେ ମିଳିତ ହୋଇଥାନ୍ତି। ଘରେ ଘରେ ପିଠା ପଣା, ଖିରି ପୁରୀ ଓ ନୂଆବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରି ମଉଜ ମଜଲିସ କରିଥାନ୍ତି। ସେହିପରି ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ମୁରବୀମାନେ କହିବା କଥା ପ୍ରଭୁ ନୀଳମାଧବ ଓ ବନଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବା ଆମ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପାରମ୍ପରିକ ବିଧି ରହିଛି ବୋଲି ନିରଞ୍ଜନ ସାମଲ, ନୀଳମଣି ସାମଲ, ବାଇଧର ସାମଲ, ଧଡ଼ି ସାମଲ, କେଳୁ ସାମଲ, ବାବାଜୀ ସାମଲ, କାଙ୍ଗାଳି ସାମଲ, ବିଷ୍ଣୁ ସାମଲ, କିଣୁ ସାମଲ, ବେନୁ ସାମଲ, ଶଙ୍କର ସାମଲ, ସିଲୁ ସାମଲ ଓ ଜଙ୍ଗଲି ସାମଲ ପ୍ରମୁଖ କହିଛନ୍ତି। ବ୍ଲକର ସେହିପରି ଜଗତଜନନୀ ମା’ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ରାମନଗର, ବାରଡାଙ୍ଗ, ଜମ୍ବୁ, କିଆରବାଙ୍କ, ବିଜୟନଗର, ଦେଉଳିପଡ଼ା, ଦୋଳିଗାଁ, ତିଖିରି, ମଙ୍ଗଳପୁର, ଖରିନାସି, ବତିଘର ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନଙ୍କ ଭିଡ଼ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି।