ଶ୍ରୀନଗର,୧୪ା୧୦: ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିୟମ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୫୨ରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁଯାୟୀ, ରାଜ୍ୟ ସରକାର କାର୍ଯ୍ୟ କରୁନାହାନ୍ତି ବୋଲି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ନୁହନ୍ତି, ତେବେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନାମରେ ସଂପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିୟମ ଲାଗୁ କରାଯାଇପାରିବ। ତେବେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଶାସନ ଲାଗୁ ହେବାର ଦୁଇ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ସଂସଦ ଦ୍ୱାରା ଏହାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିବା ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ। ଯଦି ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିୟମ ଲାଗୁ ହୁଏ, ତେବେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନିର୍ବାଚିତ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବଦଳରେ ସିଧାସଳଖ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ହାତକୁ ଆସେ। ତଥାପି ଏଥିପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ କ୍ଷମତା କେନ୍ଦ୍ର ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରାମର୍ଶଦାତା ମଧ୍ୟ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ଅଟନ୍ତି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ରାଜ୍ୟପାଳ କିମ୍ବା ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ନର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି।
ଯଦି ଆମେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀର ବିଷୟରେ କହିବା ତେବେ ୩୧ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୭ରୁ ଏଠାରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିୟମ ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହାପୂର୍ବରୁ ସେଠାରେ ପିଡିପି ଏବଂ ଭାଜପାର ଏକ ମିଳିତ ସରକାର ଥିଲା ଏବଂ ମେହବୁବା ମୁଫତି ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ। ଭାଜପା ସମର୍ଥନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବା ପରେ ମୁଫତି ସରକାର ଖସିଗଲା। ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ଅର୍ଥାତ୍ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୯ରେ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରରୁ ଧାରା ୩୭୦ ଉଚ୍ଛେଦ କରି ଏହାକୁ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଭାବରେ ପରିଣତ କରିଥିଲେ।