ଉଭୟ ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଉର୍ଦ୍ଦୁ ଭାରତରେ କଥିତ। ଏହି ଦୁଇଟି ଭାଷା ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ସମାନତା ଅଛି, ତଥାପି ସେଗୁଡ଼ିକ ଲେଖିବାରେ ଏକ ବଡ଼ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି। ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ପ୍ରାୟତଃ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଉଠିଥାଏ ଯେ ଯେତେବେଳେ ହିନ୍ଦୀ ବାମରୁ ଡାହାଣକୁ ଲେଖାଯାଏ ତେବେ ଊର୍ଦ୍ଦୁ କାହିଁକି ଡାହାଣରୁ ବାମକୁ ଲେଖାଯାଏ। ଏହି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବା ପାଇଁ ଇତିହାସର ପୃଷ୍ଠାଗୁଡ଼ିକୁ ବୁଲାଇବା। ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ଦେବନଗରୀ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ଲେଖାଯାଇଛି। ଏହି ସ୍କ୍ରିପ୍ଟଟି ବାମରୁ ଡାହାଣକୁ ଲେଖାଯାଇଛ। ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ବ୍ରାହ୍ମୀ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରୁ ଦେବନଗରୀ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲା। ବ୍ରାହ୍ମୀ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ମଧ୍ୟ ବାମରୁ ଡାହାଣକୁ ଲେଖାଯାଇଥିଲା। ଭାରତର ଅଧିକାଂଶ ଭାରତୀୟ ଭାଷା ଦେବନଗରୀ କିମ୍ବା ସମାନ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ଲେଖାଯାଇଛି।
ହିନ୍ଦୀ ପରି ଊର୍ଦ୍ଦୁ ଭାଷା ନସ୍ତାଲିକ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ଲେଖାଯାଇଛି। ଏହି ସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ଆରବୀୟ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଡାହାଣରୁ ବାମକୁ ଲେଖାଯାଇଛି। ଏହି ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ଆରବୀ, ପାର୍ସୀ ପରି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭାଷା ମଧ୍ୟ ଲେଖାଯାଇଛି।
ବିଭିନ୍ନ ସଭ୍ୟତା ଏବଂ ସଂସ୍କୃତି ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ ହେତୁ ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଊର୍ଦ୍ଦୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି। ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ସଭ୍ୟତା ସହିତ ହିନ୍ଦୀ ବିକଶିତ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଊର୍ଦ୍ଦୁ ମଧ୍ୟ ଏସିଆ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆର ସଭ୍ୟତା ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ ହେତୁ ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସଭ୍ୟତାରେ ଲେଖିବାର ବିଭିନ୍ନ ପରମ୍ପରା ଥିଲା।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ମୁଖ୍ୟତଃ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ପ୍ରଭାବରେ ବିକଶିତ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଊର୍ଦ୍ଦୁ ଇସଲାମର ପ୍ରଭାବରେ ବିକଶିତ ହୋଇଛି। ଉଭୟ ଧର୍ମର ଭିନ୍ନ ଲେଖା ପରମ୍ପରା ଥିଲା। ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଉଭୟ ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଊର୍ଦ୍ଦୁ ଭାଷା ସମୟ ସହିତ ବିକଶିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଲେଖା ଶୈଳୀ ମଧ୍ୟ ବଦଳିଛି, ପରସ୍ପରଠାରୁ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ସମାନତା ଅଛି। ଉଭୟ ଭାଷାର ଉତ୍ପତ୍ତି ସମାନ, ଯାହାକୁ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନୀ କୁହାଯାଉଥିଲା। ଉଭୟ ଭାଷାରେ ଅନେକ ସମାନ ଶବ୍ଦ ଅଛ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଉଭୟ ଭାଷାର ବ୍ୟାକରଣ ମଧ୍ୟ ବହୁ ପରିମାଣରେ ସମାନ।