ଯାଜପୁର,୨୦ା୧୦(ହର୍ଷବର୍ଦ୍ଧନ ବେହେରା):କଳିଙ୍ଗନଗର ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳର ୟାଜଦାନୀ ଷ୍ଟିଲ ପ୍ରାଇଭେଟ ଲିମିଟେଡ କାରଖାନାରେ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ହେଲା ଇଟିପି (ଇଫ୍ଲୁଏଣ୍ଟ ଟ୍ରିଟ୍ମେଣ୍ଟ ପ୍ଲାଣ୍ଟ) ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଏଭଳି ଭାବେ ଏହି କାରଖାନା ବେଆଇନ ଭାବେ ଚାଲିଥିଲା। ଜିଲା ପ୍ରଶାସନ ଏଥିପ୍ରତି ଆଦୌ ଦୃଷ୍ଟି ଦେଉ ନ ଥିଲା। ଫଳରେ ଏହି କାରଖାନା ବିଷାକ୍ତ ବର୍ଜ୍ୟଜଳ ବାହାରକୁ ଛାଡି ସଚରାଚରକୁ ଦୂଷିତ କରୁଥିଲା। ଏବେ ଗତ ୩ ମାସ ହେଲା ଏହି କାରଖାନା ବନ୍ଦ ପଡିଛି। ଏଭଳି ଗୁରୁତର ତ୍ରୁଟିର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ମଙ୍ଗଳବାର କଳିଙ୍ଗନଗର ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳକୁ ଗସ୍ତ କରି ବିଧାନସଭା ପବ୍ଲିକ ଆକାଉଣ୍ଟ କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମୋହନଚରଣ ମାଝି ଏହା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି।
ଯାଜପୁର ଜିଲାରେ ଥିବା କେତେକ ଶିଳ୍ପ ଓ ଖଣି ଅଞ୍ଚଳରେ ଇଟିପି ଉପଯୁକ୍ତ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉନାହିଁ। ଫଳରେ ଜିଲାରେ ବାୟୁ ଓ ଜଳ ଲଗାତର ଭାବେ ପ୍ରଦୂଷଣ ହେବାରେ ଲାଗିଛି। ଖଣି ଓ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥାରୁ ନିର୍ଗତ ବିଷାକ୍ତ ପାଣି ଜିଲାର ଗଣ୍ଡାନାଳ ଓ ଡମଶାଳା ନାଳରେ ମିଶି ଜହର ହେଉଛି। ଏହି ବିଷାକ୍ତ ଜଳ ଯୋଗୁ ଯାଜପୁର ଜିଲାର ଜୀବନରେଖା ଭାବେ ପରିଚିତ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଛି ବୋଲି ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଜଳ ନମୁନା ପରୀକ୍ଷା ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣ ଆଇନ-୧୯୮୧ର ଧାରା ୩୩(କ)ର ଖୋଲା ଉଲ୍ଲଂଘନ ହୋଇଥିବା ଦର୍ଶାଇ ବିଭିନ୍ନ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥାରେ ଇଟିପି ସ୍ଥାପନ କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ବୋଲି ହାଇକୋର୍ଟ ପକ୍ଷରୁ ରାୟ ପ୍ରଦାନ ହୋଇଥିଲା। ଯେଉଁ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥା ଇଟିପି ସ୍ଥାପନ ଆଇନର ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିବେ ତାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବନ୍ଦ କରାଯାଉ ବୋଲି ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା। ତେବେ କେତେକ ଖଣି ଓ ଶିଳ୍ପସଂସ୍ଥାରେ ନିମ୍ନମାନର ଇଟିପି ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ୟାଜଦାନୀ କାରଖାନାରେ ଇଟିପି ସ୍ଥାପନ ନ ହେବା ଦ୍ୱାରା କାରଖାନା ପରିସରରେ ପଡୁଥିବା ବିଭିନ୍ନ କେମିକାଲ, କୋଇଲା ଗୁଣ୍ଡ, ଗ୍ରିସ୍ ଆଦି ପାଣିରେ ମିଶି ସିଧାସଳଖ ବାହାରକୁ ଛଡାଯାଉଛି। ଏହା କେବଳ ମାନବ ସମାଜ ପାଇଁ ନୁହେଁ ଜୀବଜନ୍ତୁ ଓ ବୃକ୍ଷଲତା ଲାଗି ମଧ୍ୟ ବିପଦର କାରଣ ହୋଇଛି। ତେଣୁ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରଦୂଷଣ ମାତ୍ରାକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଅତି ପ୍ରଦୂଷଣକାରୀ ଶିଳ୍ପଗୁଡିକ ବର୍ଜ୍ୟଜଳ ପରିଚାଳନା ପ୍ଲାଣ୍ଟ ବା ଇଫ୍ଲୁଏଣ୍ଟ ଟ୍ରିଟ୍ମେଣ୍ଟ ପ୍ଲାଣ୍ଟ(ଇଟିପି) ସ୍ଥାପନ କରିବା ସକାଶେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ପକ୍ଷରୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ୨୦୧୭ ଫେବୃୟାରୀ ୨୨ରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ। ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦୂଷଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବୋର୍ଡ(ସିପିସିବି) ରାଜ୍ୟ ପ୍ରଦୂଷଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବୋର୍ଡ(ଏସ୍ପିସିବି)କୁ କଡା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲା। ରାଜ୍ୟରେ ବାୟୁ ମଣ୍ଡଳ ଓ ଭୂପୃଷ୍ଠ ଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଅତି ପ୍ରଦୂଷଣ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ଶିଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ଇଟିପି ସ୍ଥାପନ କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରାଯାଇଛି। ଏପରି କି ଏହି ଶିଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ଦୈନିକ କେତେ ପରିମାଣର ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ୟାସ୍ ବାୟୁ ମଣ୍ଡଳକୁ ଛାଡୁଛନ୍ତି ତା’ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ସିପିସିବି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ନଜର ରଖିବା ଉଚିତ। ସେଥିପାଇଁ ଅନ୍ଲାଇନ ମନିଟରିଂ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ କଡାକଡି କରାଯାଇଛି। କିନ୍ତୁ ୟାଜଦାନୀ ଶିଳ୍ପ କାରଖାନାରୁ ବାହାରୁ ଥିବା ବର୍ଜ୍ୟଜଳ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ଏସ୍ପିସିବି ଏକ ପ୍ରକାର ବିଫଳ ହୋଇଛି। ଅତି ପ୍ରଦୂଷିତ ଅର୍ଥାତ୍ ଲାଲ ଶ୍ରେଣୀ, ମଧ୍ୟମ ପ୍ରଦୂଷିତ କମଳା ଶ୍ରେଣୀ ଓ ପ୍ରଦୂଷିତ ସବୁଜ ଶ୍ରେଣୀର ଶିଳ୍ପ ରହିଛି ା କଳିଙ୍ଗନଗର ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳ ଓ ରନତ୍ଗର୍ଭା ସୁକିନ୍ଦାର ଖଣି ଅଞ୍ଚଳରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ସମସ୍ତ ଖଣିସଂସ୍ଥା ଇଟିପି ଓ ଅନ୍ଲାଇନ ମନିଟରିଂ ସିଷ୍ଟମ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହୋଇଥିବା ଏସ୍ପିସିବି ଦାବି କରି ଆସୁଛି। ଅଥଚ ଏବେ ବି କାଳିଆପାଣି ଖଣି ଅଞ୍ଚଳରେ ଲାଗିଥିବା ଇଟିପିଗୁଡିକ ଠିକ୍ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରୁନାହିଁ। ଏହିକ୍ରମରେ ତରଳ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଠିକ୍ ଭାବେ ବିଶୋଧନ ହେଉ ନ ଥିବାରୁ ବାୟୁ ଓ ଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣ ଯୋଗୁ ସଂପୃକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକେ ନାନାଦି ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ହେଉଛନ୍ତି। ଚର୍ମରୋଗ, ଥଣ୍ଡା, କାଶ, ଶ୍ୱାସ, ଯକ୍ଷ୍ମା ଭଳି ମାରାମତ୍କ ରୋଗରେ ଲୋକେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇ ମୃତ୍ୟୁମୁଖରେ ପଡୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି। ଏପରି କି ଚାଷ ଜମିର ଉର୍ବରତା ମଧ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହେଉଥିବା ଚାଷୀମାନେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି।
ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ଏସ୍ପିସିବିର କଳିଙ୍ଗନଗର ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଧିକାରୀ ପ୍ରମୋଦ କୁମାର ବେହେରାଙ୍କୁ ପଚାରିବାରୁ ସେ କହିଛନ୍ତି, ୟାଜଦାନୀ ଷ୍ଟିଲ କାରଖାନାରେ ଇଟିପି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା। ହେଲେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଇଟିପିର ନବୀକରଣ କରାଯାଇ ଏସ୍ଆରଟିଏସ୍(ସର୍ଫେସ ରନ୍ ଅଫ୍ ଟ୍ରିଟ୍ମେଣ୍ଟ ପ୍ଲାଣ୍ଟ) ନିର୍ମାଣାଧୀନ ରହିଛି।