ଘରମୁହାଁ ଧାଡ଼ି

ତଥାଗତ ସତପଥୀ

ଜର୍ମାନ ଦାର୍ଶନିକ ତଥା ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ କାର୍ଲ ମାର୍କସ ସମାଜରେ ମଣିଷକୁ ଦୁଇ ଶ୍ରେଣୀରେ ଭାଗ କରିଦେଇଥିଲେ। ଗୋଟେ ପୁଞ୍ଜିପତି ଓ ଅନ୍ୟଟି ସର୍ବହରା ବା ଖଟିଖିଆ। ଖଟିଖିଆଙ୍କ ଶ୍ରମ ଉପରେ ପୁଞ୍ଜିପତିମାନେ ଅୟସ କରିଆସୁଥିବା ବିଷୟ ପିଲାଟିବେଳୁ ପଢ଼ିଆସିଛୁ। ଶ୍ରମିକ ନିର୍ଯାତନା, ଦାସତ୍ୱ ପ୍ରଥାଠାରୁ ଆରମ୍ଭକରି ଶ୍ରେଣୀବିହୀନ ସମାଜ ଗଠନ ନେଇ ଅନେକ ଚିନ୍ତାନାୟକ ସେମାନଙ୍କ ମତ ଦେଇଆସିଛନ୍ତି। ଅବଶ୍ୟ ଆଜିର ଭାରତରେ ଗରିବ ସପକ୍ଷବାଦୀ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ‘ବାମପନ୍ଥୀ’ ଭାବେ ଦର୍ଶାଯାଇ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟ କରିଦିଆଯାଇଛି।
ସୂକ୍ଷ୍ମ ସ୍ତରରେ ଦେଖିଲେ ସେହି ଦୁଇଟି ବର୍ଗ ସର୍ବଦା ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୋଇଥାଏ। ଏବେ କରୋନା ମହାମାରୀ ଯୋଗୁ ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୀତି ଘୋର ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ଦେଇ ଗତି କରୁଛି। ଜନସଂଖ୍ୟାବହୁଳ ଭାରତ ମାନବ ସମ୍ବଳ ପାଇଁ ଗର୍ବ କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହି ସମ୍ବଳ ତା’ ପାଇଁ ବୋଝ ପାଲଟିଯାଇଥିବା ଭଳି ଦର୍ଶାଯାଉଛି। ପାଖାପାଖି ଦୁଇ ମାସ ଦେଶ ଲକ୍‌ଡାଉନ୍‌ ଅବସ୍ଥାରେ ଥିବାରୁ କଳକାରଖାନାଠୁ କର୍ପୋରେଟ୍‌ ଅଫିସ୍‌ ଯାଏ ସବୁଆଡ଼େ ତାଲା ପଡ଼ିଯାଇଛି। କୃଷି ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଛାଡ଼ିଦେଲେ ସହର କିମ୍ବା ନଗରାଞ୍ଚଳରେ ଶ୍ରମିକ ଓ ଖଟିଖିଆମାନେ ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ ବିରାଟବଡ଼ ପୁଞ୍ଜି ରହିଆସିଛନ୍ତି। ଶ୍ରମଭିତ୍ତିକ ଶିଳ୍ପ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ତିଷ୍ଠି ରହିଥାଏ। ଆଜି ସେହି ଶ୍ରମିକମାନେ ଗାଁ ମୁହାଁ ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି। ତାଲାବନ୍ଦ ଯୋଗୁ ସେମାନେ ଖାଇବାକୁ ନ ପାଇବାରୁ ନିଜ ଜନ୍ମସ୍ଥାନକୁ ଯିବାପାଇଁ ବିକଳ ହୋଇଛନ୍ତି। ଗାଁରେ ସହରର ସବୁ ସୁବିଧା ନ ମିଳିଲେ ମଧ୍ୟ କିଛି ଖାଇ ବଞ୍ଚିଯିବେ ବୋଲି ଧରି ନେଇଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଟ୍ରେନ୍‌ ଓ ବସ୍‌ରେ ଶ୍ରମିକ ବୁହାହୋଇ ଗାଁକୁ ଫେରୁଥିବା ଦୃଶ୍ୟ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି। ଦୁଃଖର ବିଷୟ ଯେ ପିଲାଛୁଆଙ୍କୁ ଧରି ଚାଲିଚାଲି ଆସୁଥିବା ଶ୍ରମିକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେ ଜଣ ରାସ୍ତାରେ ପଡ଼ି ମରିଯାଇଛନ୍ତି। ଏଥିରୁ ବୁଝିବାକୁ ହେବ ଯେ ଶ୍ରମିକମାନେ ତାଲାବନ୍ଦ ସମୟରେ ଯେଉଁ ଦୁଃଖ ପାଇଛନ୍ତି, ସେମାନେ ସହରକୁ ତତ୍‌କ୍ଷଣାତ୍‌ ଫେରିଯିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉ ନାହିଁ।
ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଲକ୍‌ଡାଉନ୍‌ ବେଳେ ନିୟମ କୋହଳ ହୋଇଥିବାରୁ କେତେକ ସ୍ଥାନରେ କାରଖାନା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେଲାଣି। ପୁଞ୍ଜିପତିମାନେ ବୁଝିଲେଣି ଶିଳ୍ପସଂସ୍ଥା ଚଳେଇବାକୁ ହେଲେ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ। ଏଠାରେ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ ଉଦାହରଣ ଦିଆଯାଇପାରେ। ଗଣମାଧ୍ୟମରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି, ଶିଳ୍ପପତିଙ୍କ ଚାପର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ କର୍ନାଟକ ସରକାର ଏବେ ଅନେକ ହଜାର ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ଡକାଇଆଣି ଶିଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କଲେଣି। ଶିଳ୍ପ ତଥା ବାଣିଜି୍ୟକ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ଶ୍ରମିକଭର୍ତ୍ତି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରୁଛନ୍ତି ଯେ, ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ଘରକୁ ଫେରିବା ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦିଆ ନ ଯାଉ। ଭୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ଯେ, ନିଜ ପୈତୃକ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଚାଲିଯାଉଥିବା ଶ୍ରମିକମାନେ କାଳେ ଅତି ଶୀଘ୍ର କାର୍ଯ୍ୟସ୍ଥଳୀକୁ ଫେରି ନ ପାରନ୍ତି। ଅବଶ୍ୟ ଶିଳ୍ପପତିମାନଙ୍କ ଆଶଙ୍କା ଅମୂଳକ ନୁହେଁ। ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ଶ୍ରମିକମାନେ ଭୋକଉପାସରେ ପଡ଼ି ହନ୍ତସନ୍ତ ହୋଇଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଗାଁରେ ଶାଗଭାତ ପଛେ ଖାଇବେ, ସମ୍ଭବତଃ କାର୍ଯ୍ୟସ୍ଥଳୀକୁ ଫେରି ନ ପାରନ୍ତି। ଯେଉଁ ପୁଞ୍ଜିପତିମାନେ ଏଭଳି ଆଶଙ୍କାରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ବୁଡ଼ିଯାଇଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ଦୁଃଖକୁ ବୁଝିପାରିଥିଲେ ଆଜି ପରିସ୍ଥିତି ଏତେ ଶୋଚନୀୟ ହୋଇ ନ ଥାଆନ୍ତା।
ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଶିଳ୍ପ ଓ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ବିକଳ୍ପ ଖୋଜିବା ଲୋଡ଼ା ପଡ଼ିଲାଣି। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଚାଷ ବ୍ୟତୀତ ଅର୍ଥ ରୋଜଗାରର ବିକଳ୍ପ ପନ୍ଥା ନ ଥିବାରୁ ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ କିଛି ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇପାରନ୍ତି। ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଗାଁକୁ ପଳାଇ ଆସିଥିବା ବହୁସଂଖ୍ୟକ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ କଳକାରଖାନାଗୁଡ଼ିକ ଆରମ୍ଭ ହେବ କିପରି। ସେଗୁଡ଼ିକ ରୁଗ୍‌ଣ ହୋଇଗଲେ ମାଲିକମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ମେରୁଦଣ୍ଡ ଦୋହଲିଯିବା ସ୍ବାଭାବିକ। ତେଣୁ ଯଦି ପୁଞ୍ଜିପତିମାନେ ନିଜ ଘର ପାଖରେ ଶିଳ୍ପ ସ୍ଥାପନ କରିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଶ୍ରମଭିତ୍ତିକ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଲାଗି ଗାଁମୁହାଁ ହୁଅନ୍ତେ, ସମସ୍ୟା କେତେକାଂଶରେ ସମାଧାନ ହେଇପାରେ। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦିଆଯାଇପାରେ ଯେ, ପରିବେଶକୁ ଧ୍ୱଂସ କରି ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ବଳରେ ଭରପୂର ଜଙ୍ଗଲ, ପାହାଡ଼ି ଇଲାକା ଓ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଶିଳ୍ପପତିମାନେ ସେମାନଙ୍କ କାରଖାନା ବସାଇପାରୁଛନ୍ତି। ତେଣୁ ଶ୍ରମିକଭର୍ତ୍ତି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଯାଇ ଶ୍ରମକୁ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଏକ ଅଙ୍ଗ ଭାବେ ବିବେଚନା କରି ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇପାରିଲେ, ସେମାନଙ୍କୁ ଶସ୍ତାରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ମିଳିପାରନ୍ତା ଓ ଖଟିଖିଆମାନେ ଗାଁ ପାଖରେ ରହି କାମ ପାଇପାରନ୍ତେ। ଭାରତବର୍ଷର ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଚିତ୍ର ଦେଖିଲେ, ଓଡ଼ିଶା, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ବିହାର, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ପୂର୍ବ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳରୁ ଅସଂଖ୍ୟ ଶ୍ରମିକ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଭାଗରେ ଖଟିବାକୁ ଯାଇଥାଆନ୍ତି। ଯଦି ସେହିସବୁ ରାଜ୍ୟକୁ ଏହି ଶ୍ରମିକମାନେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଶିଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇପାରନ୍ତା, ତେବେ ଏକ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିବାର ସମ୍ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି ହୁଅନ୍ତା। ଏହା ସ୍ବୀକାରଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ମନଇଚ୍ଛା ଏଠାକୁ ସେଠାକୁ ଶିଳ୍ପ ଉଠାଇ ନିଆଯାଇ ପାରେନାହିଁ। ତେବେ ଆଧୁନିକ ଭାରତର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଦେଖିଲେ ଶିଳ୍ପନୀତିରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଛି। ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ ଶକ୍ତି, ଯୋଗାଯୋଗ, ଜଳ, କଞ୍ଚାମାଲ, ଭିତ୍ତିଭୂମି ଆଦି ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ ଯେଉଁଭଳି ଜରୁରୀ, ସେଭଳି ଶ୍ରମକୁ ଏକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବା କଞ୍ଚାମାଲ ଭାବେ ହିସାବକୁ ନିଆଯିବା ଦରକାର। ଯଦି ତାହା ଏବେ ଆରମ୍ଭ କରାଯିବ, ତେବେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିବା ପାଇଁ ଏକ ଦଶନ୍ଧିରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ସମୟ ଲାଗିଯାଇପାରେ। ଯୁକ୍ତି କରାଯାଇ ପାରେ ଯେ, ବିହାର ଏବଂ ଓଡ଼ିଶା ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍କୃତିର ଅଭାବ ଥିବାରୁ ଏସବୁ ରାଜ୍ୟକୁ କେହି ଶିଳ୍ପପତି ଆସିବାକୁ ଚାହୁଁ ନାହାନ୍ତି। ସେଭଳି ମାପକାଠିରେ ଦେଖିଲେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଗୁଜରାଟ ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍କୃତି କିଛି ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବରୁ ନ ଥିଲା। ସେଠାରେ ଦତ୍ତା ସାମନ୍ତ ବା ବାଲା ସାହେବ ଠାକ୍‌ରେଙ୍କ ଭଳି ନେତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶିଳ୍ପ ବିରୋଧୀ ଏବଂ ଶ୍ରମିକ ସପକ୍ଷବାଦୀ ଦର୍ଶାଇ ନିଜର ପତିଆରା ଜାହିର କରିଥିଲେ। କେତୋଟି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ସେଭଳି ନେତୃତ୍ୱର ଅବସାନ ଘଟିବା ସହିତ ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍କୃତିର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ମୂଳଦୁଆ ପଡ଼ିପାରିଲା। ଆଜି ଯଦି ଓଡ଼ିଶା କିମ୍ବା ବିହାରକୁ ଶିଳ୍ପପତି ଭୟ କରୁଛନ୍ତି ତାହା କେବଳ ନିଜର ସୁବିଧା ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ହୋଇଥାଇପାରେ ବୋଲି ମନେହେଉଛି।
ଶେଷରେ, ଓଡ଼ିଶାର ଭବିଷ୍ୟତ ଭିନ୍ନ ଭାବେ ଦେଖିବା ଦରକାର। ମନେପଡୁଛି କିଛିବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରୁ ଆଳୁ ନ ଆସିବା ଫଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଆଳୁ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଲେ। ସେହିବର୍ଷ ଓଡ଼ିଶାରେ ନାହିଁ ନ ଥିବା ଆଳୁ ଉତ୍ପାଦନ ହେଲା। କିନ୍ତୁ ଶୀତଳଭଣ୍ଡାର ଅଭାବ ଯୋଗୁ ଚାଷୀ ଉତ୍ପାଦକୁ ସାଇତି ରଖି ନ ପାରିବାରୁ ପ୍ରବଳ କ୍ଷତି ସହିଲେ। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଲା ଓଡ଼ିଶାରେ ଶିଳ୍ପ ପରିବର୍ତ୍ତେ , ଯଦି ଆଧୁନିକ କୃଷିପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ ତା’ର ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଯଥା- ଜମି ବନ୍ଦୋବସ୍ତ, ଶୀତଳଭଣ୍ଡାର, ଉପଯୁକ୍ତ ବଜାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଚାଷ ସମ୍ପୃକ୍ତ ମେଶିନର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରନ୍ତା, ତେବେ ଅଧିକାଂଶ କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇ ଧନ ଉପାର୍ଜନ ସହିତ ଘରେ ରହିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତେ। ଆଜି ଭଳି ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ସମସ୍ୟା ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ଘଟନ୍ତା ନାହିଁ। ଏଥିପାଇଁ ପଞ୍ଜାବ ଏକ ଭଲ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ।


Enter your email to get our daily news in your inbox.

All Right Reserved By Dharitri.Com

କୃତଜ୍ଞତାର ସ୍ବର

ବୁଝିଲ ବନ୍ଧୁ, ଈଶ୍ବରଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରୁ ଆମେ ଏ ଜୀବନ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଇଛେ ସତ, ହେଲେ ଆମ ଜୀବନରେ ଆମ ମା’ବାପା, ଭାଇ ବନ୍ଧୁ, ପୃଥିବୀ, ଆକାଶ,...

ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ଅବଧାନ ଓ ଶିକ୍ଷକ

ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଅରଣ୍ୟରେ ଥିବା ଋଷିମାନଙ୍କର ଆଶ୍ରମଗୁଡ଼ିକ ଥିଲା ବିଦ୍ୟାଦାନର କେନ୍ଦ୍ର। ଧନୀ, ଗରିବ, ରାଜପୁତ୍ର ସମସ୍ତେ ସେଠାରେ ଏକତ୍ର ବିଦ୍ୟାଗ୍ରହଣ କରୁଥିଲେ। ସନ୍ଦିପନୀ ଉଭୟ...

ସମ୍ପ୍ରସାରଣର ଶାସନ

ମୋଦି ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱିତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକାଳରୁ ଅବସର ପରେ ବରିଷ୍ଠ ସିଭିଲ ସର୍ଭାଣ୍ଟଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ପଦବୀରେ ଅବସ୍ଥାପିତ କରାଯାଇଆସୁଛି। ମୋଦି ସରକାର କ୍ଷମତାକୁ ଫେରିବାର ସପ୍ତାହକ ପରେ...

ସଦ୍‌ଗୁରୁ ଓ ସତ୍‌ନାମ

ଆମର ଗୋଟାଏ ଦୋଷ ଯେ, କିଛି ନ ବୁଝି, ମହାପୁରୁଷଙ୍କ ଉପରେ ମୂଳରୁ ଭରଷା କରୁ। ଭଗବତ୍‌ ଶକ୍ତିରେ ଅଲୌକିକ ଭାବରେ ସବୁ ସେ କରିଦେବେ...

ବିଷମୁକ୍ତ ହେବ କି ଭାତହାଣ୍ଡି

ମ୍ପ୍ରତିକ ସମୟକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକଲେ କୃଷି ହିଁ ଆମ ଭବିଷ୍ୟତ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ। ଏହି କୃଷି ଆମ ଅର୍ଥନୀତିର ସଂସ୍କାରକ। ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ସତୁରି ଭାଗରୁ ଅଧିକ...

ଟ୍ରମ୍ପ୍‌ ଓ କପ୍‌ ସମ୍ମିଳନୀ

ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ୍‌ଙ୍କ ବିଜୟ ବକୁରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମ୍ମିଳନୀ (କପ୍‌୨୯) ଉପରେ କଳାବାଦଲ ଛାଇ ଦେଇଛି। ଏକଥା...

ପୋଷଣୀୟ ମତ୍ସ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର

ଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୀତି, ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ, ନିଯୁକ୍ତି ଓ ସର୍ବୋପରି ପରିବେଶ ପ୍ରତି ମତ୍ସ୍ୟ ସମ୍ପଦର ଅବଦାନ ଓ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱ ନିଦର୍ଶନ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ମତ୍ସ୍ୟ...

ଦୁର୍ନୀତିର ବଳୟ

ଆଜି ଘରେ, ବାହାରେ, ରାଜ୍ୟରେ, ଦେଶ ଭିତରେ ଓ ଦେଶ ବାହାରେ ‘ଦୁର୍ନୀତି’ ତା’ର କାୟା ବିସ୍ତାର କରି ଚାଲିଛି। ଏହାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଶପଥ...

Advertisement
Dharitri Youth Conclave 2024

ଧରିତ୍ରୀ କାର୍ଟୁନ

Archives
Model This Week

ପିଲାଙ୍କ ଧରିତ୍ରୀ

Why Dharitri