ଚାନ୍ଦବାଲି, ୪।୮ (ଡି.ଏନ.ଏ.)- ଭଦ୍ରକ ଜିଲା ଚାନ୍ଦବାଲି ବ୍ଲକ ଅଧୀନ ବିଭିନ୍ନ ନଦୀ ଓ ଏହାର ଶାଖାନଦୀରେ ସଂଯୁକ୍ତ ଅଧିକାଂଶ ଜଳସେଚନ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ କେନାଲଗୁଡ଼ିକ ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ି ଚାଷୀଙ୍କ କବ୍ଜାରେ ରହିଛିି। ନଦୀ ଓ କେନାଲକୂଳିଆ ଚାଷଜମି, ଗୋଚର ଓ ଅନାବାଦୀରେ ବେଆଇନ ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ି ଘେରି ଖୋଳାଯାଇଛି। ଏବେ ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ି ଫାର୍ମକୁ ଲୁଣାପାଣି ପ୍ରବେଶ କରାଇବା ପାଇଁ ଚାଷୀ କେନାଲର ସ୍ଲୁଇସ୍ ଗେଟ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଓ ଆଡ଼ିବନ୍ଧ କାଟିବା କାରଣରୁ ଅବାଧରେ କେନାଲରେ ଲୁଣାପାଣି ପ୍ରବେଶ କରୁଛି। ଫଳରେ ଏହା ଅନ୍ୟ ଚାଷ ଅନୁପଯୋଗୀ ହେଉଛି। ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଚାଷୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଦାବି ହୋଇଆସୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଉନାହିଁ। ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ବିଭାଗ ଓ ପ୍ରଶାସନ ସକ୍ଷମ ହେଉ ନ ଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି। ଚଳିତ ଖରିଫ ଋତୁରେ ସ୍ବଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ଚାଷୀ କେନାଲ ପାଣି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ବେଳେ ଏହି ଲୁଣାପାଣି ଚିନ୍ତାର କାରଣ ହୋଇଛି। କେନାଲକୂଳିଆ ଜମିର ଧାନତଳି ଘେରା ଓ ରୁଆଧାନ କିଆରିକୁ ପାଣି ମଡ଼ାଇବା ସମ୍ଭବ ହେଉନାହିଁ। ଏହାକୁ ନେଇ ଚାଷୀ ମୁଣ୍ଡରେ ଚଡ଼କ ପଡ଼ିଛି।
ମନ୍ତେଈ ନଦୀର ଶାଖା କେନାଲ ନୂଆନଈ ଉପରେ ବାଂଶଡ଼ା ଘାଟ ନିକଟସ୍ଥ ବିଶ୍ୱନାଥପୁରଠାରେ ସ୍ଲୁଇସ୍ ଗେଟ୍ ରହିଛି। ଜଳସମ୍ପଦ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ଏହାର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରାଯାଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ କେତେକ ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ି ଚାଷୀ ଏହାକୁ ମନଇଚ୍ଛା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା ନେଇ ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି। ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଯେ, ହଳଦୀଗଣ୍ଡ ଜଳସେଚନ ଯୋଜନାରେ ୧୯୯୨ ମସିହାରେ ଏହି ନୂଆନଈ କେନାଲ ଖନନ କରାଯାଇ ନୂଆଗଁା ପଞ୍ଚାୟତର ବିଶ୍ୱନାଥପୁର ନିକଟରେ ଏକ ସ୍ଲୁଇସଗେଟ୍ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା। ଏହାଦ୍ୱାରା ମନ୍ତେଈ ନଦୀର ଲୁଣାପାଣି କେନାଲ ମଧ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଶକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯିବା ସହ ଜଳସେଚନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା। ସମ୍ପୃକ୍ତ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଦ୍ୱାରା ଚାନ୍ଦବାଲି ବ୍ଲକର ନୂଆଗଁା, ଯଶୀପୁର, ଜଳେଶ୍ୱରପୁର, ନଳଗୋହିରା, ମୌସୁଧା, ମତୋ, ନାଲଗୁଣ୍ଡା, ଘଟପୁର ପରି କେତେକ ପଞ୍ଚାୟତର ଚାଷୀ ଧାନ ଓ ପନିପରିବା ଚାଷରୁ ଉପକୃତ ହେଉଥିଲେ। ଏବେ କେନାଲ ମଧ୍ୟରେ ମନ୍ତେଈ ନଦୀର ଲୁଣାପାଣି ବର୍ଷତମାମ ପ୍ରବେଶ କରୁଛି। ଏହି ଲୁଣାପାଣି ଅନ୍ୟ କେତେକ ଶାଖା କେନାଲରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ଫଳରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳର କେନାଲ ଓ ଗୋହିରୀର ପାଣି ଲୁଣା ହେଉଛି। କେନାଲରେ ଲୁଣାପାଣି ପ୍ରବେଶ କରିବାରୁ ଧାନ ଓ ପନିପରିବା ଚାଷ ସହିତ ଗୋରୁଗାଈଙ୍କ ପିଇବା ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ହୋଇଛି ବୋଲି ପରମାନନ୍ଦପୁର ଗଁାର ନରହରି ଦାସ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଜଳସେଚନ ବିଭାଗ ସହକାରୀ ଯନ୍ତ୍ରୀ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମାଝିଙ୍କୁ ପଚାରିବାରୁ ଘଟଣାର ସତ୍ୟାସତ୍ୟ ଥିଲେ ଏ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନିଆଯିବ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ଖରିଫ ଚାଷ ଅମଳ ପରେ ପ୍ରାୟ ଜାନୁୟାରୀ ଆରମ୍ଭରେ କେନାଲରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ଲୁଣାପାଣି ପ୍ରବେଶ କରିଥାଏ। ଚଳିତବର୍ଷ ସ୍ବଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟି କାରଣରୁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ନଦୀପାଣି ଲୁଣା ହୋଇଯାଇଛି।