ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୮ା୯(ପି.ଟି.): ଗତ ୬ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ୪୦ ପ୍ରତିଶତ ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ ମିଶନ ବିଫଳ ହୋଇଥିବା ଆମେରିକା ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ନାସାର ‘ମୁନ୍ ଫ୍ୟାକ୍ଟ ଶିଟ୍’ରୁ ଜଣାପଡିଛି। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ମୋଟ ୧୦୯ଟି ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ ମିଶନ ହାତକୁ ନିଆଯାଇଥିବାବେଳେ ସେଥିରୁ ୬୧ଟି ସଫଳ ଓ ୪୮ଟି ବିଫଳ ହୋଇଛି। ଇସ୍ରୋ ପଠାଇଥିବା ଚନ୍ଦ୍ରୟାନ-୨ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ବିକ୍ରମ ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ସଫ୍ଟ ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ କରିପାରିନାହିଁ । ଗତବର୍ଷ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଚନ୍ଦ୍ରକୁ ପଠାଇଥିବା ‘ବେରେଶିଟ୍’ ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ ବେଳେ ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ମାଡ଼ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୫୮ରୁ ୨୦୧୯ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ସମେତ ଆମେରିକା, ରୁଷିଆ, ଜାପାନ, ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘ, ଚାଇନା ଓ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ କରିଛନ୍ତି। ୧୯୫୮ ଅଗଷ୍ଟ ୧୭ରେ ଆମେରିକାର ପ୍ରଥମ ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶନ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୫୯ରେ ତତ୍କାଳୀନ ସୋଭିଏଟ୍ ରୁଷ୍ (ୟୁଏସ୍ଏସ୍ଆର)ର ମୁନ୍ ମିଶନ ‘ଲୁନା ୧’ ପ୍ରଥମ ସଫଳ ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ। ୧୯୬୬ ଜାନୁୟାରୀରେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଅବତରଣରେ ୟୁଏସ୍ଏସ୍ଆର ସଫଳ ହୋଇଥିଲା। ଏହାର ୫ ମାସ ପରେ ଆମେରିକାର ସର୍ଭେୟର-୧ ସଫ୍ଟଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ କରିଥିଲା। ଏହା ପରେ ଆମେରିକାର ଆପୋଲୋ ୧୧ ମିଶନ ସବୁଠୁ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା। ନୀଲ୍ ଆର୍ମଷ୍ଟ୍ରଙ୍ଗଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଆମେରିକାର ୩ ମହାକାଶଚାରୀ ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନରେ ଯାଇଥିଲେ। ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ମାନବ ପାଦ ରଖିବା ଏହା ଥିଲା ପ୍ରଥମ ସଫଳତା। ୧୯୭୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେବଳ ଆମେରିକା ଓ ରୁଷିଆ ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନରେ ସାମିଲ ଥିଲେ। ସେମାନେ ୨୧ ବର୍ଷରେ ୯୦ ଥର ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ କରିଥିଲେ। ୧୯୯୦ରେ ଜାପାନ ପ୍ରଥମେ ଚନ୍ଦ୍ରକୁ ଅର୍ବିଟର ପଠାଇଥିଲା। ୨୦୦୯ରୁ ୨୦୧୯ ମଧ୍ୟରେ ୫ଟି ମିଶନ ମଧ୍ୟରୁ ଆମେରିକାର ୩ଟି ଥିବାବେଳେ ଭାରତ ଓ ଇସ୍ରାଏଲ୍ର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏ ଥିଲା।